Dochody z tytułu oszczędzania na indywidualnym koncie emerytalnym (IKE) co do zasady są wolne od podatku dochodowego. Dotyczy to dochodów uzyskanych w związku z gromadzeniem i wypłatą środków przez oszczędzającego, wypłatą na rzecz osób uprawnionych po śmierci oszczędzającego oraz wypłatą transferową. Preferencja podatkowa obwarowana jest jednak pewnymi warunkami.
Trzeba spełnić warunki
- Na konto można w zasadzie wpłacić dowolną kwotę, ale tylko ograniczona ustawowo suma uprawnia do zwolnienia z 19-proc. podatku od zysków kapitałowych - wyjaśnia Paweł Jabłonowski, ekspert podatkowy z Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy.
Dodaje, że limit roczny wpłaty wynosi 150 proc. prognozowanego na dany rok przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.
- Aby skorzystać z ulgi podatkowej w momencie wypłaty zgromadzonych oszczędności - dopiero wtedy ulga staje się dostępna - trzeba mieć ukończone 60 lub 55 lat oraz nabyć prawo do emerytury - podkreśla ekspert.
Zwraca uwagę, że trzeba spełnić jeden z następujących warunków: wpłacać pieniądze na IKE przez minimum pięć dowolnych lat kalendarzowych lub ponad połowę wpłat wnieść nie później niż na pięć lat przed podjęciem decyzji o wycofaniu środków.
- Należy jednak pamiętać, że zwolnienie nie znajdzie zastosowania, gdy oszczędzający gromadził oszczędności na więcej niż jednym IKE - podkreśla Paweł Jabłonowski.
Podatek mimo zwolnienia
Oszczędzający na IKE będzie musiał rozliczyć się z fiskusem, jeżeli wycofa zgromadzone środki przed ustawowymi terminami. Marlena Kucińska, prawnik w Kancelarii Radców Prawnych i Adwokatów Nowakowski i Wspólnicy (zrzeszona w Consortio Lex), wyjaśnia, że zgodnie z ustawą o IKE, zwrot środków pieniężnych następuje w razie wypowiedzenia umowy o prowadzenie IKE przez którąkolwiek ze stron.
- Wypłacone środki stanowią w takiej sytuacji dochód podlegający opodatkowaniu. Dochodem jest różnica między kwotą stanowiącą wartość środków zgromadzonych na IKE a sumą wpłat na IKE. Dochodu tego nie pomniejsza się o straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych poniesionych w roku podatkowym - wyjaśnia Marlena Kucińska.
Dodaje, że opodatkowanie tego dochodu następuje w sposób ryczałtowy.
- Dochód z tytułu zwrotu środków zgromadzonych na IKE podlega opodatkowaniu według 19-proc. stawki podatku. Płatnikiem podatku jest instytucja, która prowadziła IKE, a następnie dokonała zwrotu środków - podkreśla nasza rozmówczyni.
Kwota zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek, podlega wpłacie na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby płatnika.
MAGDALENA MAJKOWSKA