Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego posiadacz nieruchomości, który nie jest jej właścicielem, nabywa własność w przypadku gdy posiada nieruchomość nieprzerwanie od dwudziestu lat (zasiedzenie). Od takiego nieodpłatnego nabycia należy uiścić podatek.
- Nabywca własności nieruchomości w drodze zasiedzenia jest zobligowany do zapłaty podatku od spadków i darowizn. Obowiązek w tym podatku powstaje dla nabywcy z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie - mówi Marlena Kucińska, aplikant radcowski w Kancelarii Radców Prawnych i Adwokatów Nowakowski i Wspólnicy (zrzeszona w Consortio LEX).
Podstawę opodatkowania stanowi w tym przypadku wartość nieruchomości pomniejszona o ewentualne obciążenia, np. w postaci prawa użytkowania. Należy ją ustalić według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia nieruchomości i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.
W przypadku nabycia własności nieruchomości w drodze zasiedzenia na wysokość podatku nie ma wpływu przynależność do określonej grupy podatkowej i tym samym nie mają tutaj zastosowania kwoty wolne od podatku określone w ustawie odrębnie dla każdej z tych grup.
- Nabycie własności w drodze zasiedzenia podlega opodatkowaniu w wysokości 7 proc. podstawy opodatkowania i nie jest tu istotne, do jakiej grupy podatkowej zostanie zakwalifikowany nabywca własności nieruchomości. Oznacza to, że nie uwzględniamy w przypadku zasiedzenia kwot wolnych od podatku - podkreśla Marlena Kucińska.
Dodaje, że bez względu na to, czy między poprzednim właścicielem nieruchomości a obecnym, który dokonał zasiedzenia, istnieje stosunek pokrewieństwa czy też nie, wysokość należnego podatku nie ulegnie zmianie.
- Ustawodawca dopuszcza jednak zwolnienie z podatku w przypadku nabycia własności fizycznie wydzielonych części nieruchomości w drodze zasiedzenia, przez osoby będące współwłaścicielami ułamkowych części nieruchomości, ale do wysokości udziału we współwłasności - mówi Marlena Kucińska.
Przypomina, że przywilej dotyczący zwolnień podatkowych nie obejmuje wszystkich nabywców, a jedynie tych, którzy posiadają obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub mają miejsce zamieszkania na terytorium RP lub na terytorium takiego państwa.
MAGDALENA MAJKOWSKA