Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności jest jedną z uproszczonych form postępowania karnego skarbowego. Może być stosowane zarówno w sprawach o przestępstwa, jak i wykroczenia skarbowe. Mariusz Orliński, ekspert prawa karnego skarbowego z Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych Ślązak, Zapiór i Partnerzy z Katowic (zrzeszona w Consortio LEX), wyjaśnia, że zastosowanie przepisów o dobrowolnym poddaniu się odpowiedzialności jest możliwe tylko przez finansowe organy postępowania przygotowawczego. Chodzi tu o urząd skarbowy, inspektora kontroli skarbowej oraz urząd celny.
- W przypadku, gdy postępowanie przygotowawcze prowadzi np. policja, a sprawca zgłosi zamiar skorzystania z tej instytucji, o czym zawsze powinien być pouczony, sprawa musi zostać przekazana właściwemu finansowemu organowi postępowania przygotowawczego - mówi ekspert.
Potrzebny jest wniosek
Postępowanie w sprawie dobrowolnego poddania się odpowiedzialności inicjuje wniosek sprawcy przestępstwa lub wykroczenia. Powinien go złożyć zanim wniesiono przeciwko niemu akt oskarżenia. Wstępnymi i minimalnymi wymogami, jakie musi spełnić wnioskodawca, jest uiszczenie należności publicznoprawnej oraz, tytułem kary grzywny, kwoty odpowiadającej co najmniej 1/3 minimalnego wynagrodzenia (albo 1/10 w przypadku wykroczenia). Niezbędne jest też uiszczenie co najmniej zryczałtowanej równowartości kosztów postępowania. Jeżeli sprawca popełni czyn, za który kodeks karny skarbowy przewiduje obowiązkowy przepadek przedmiotów, sprawca dodatkowo musi wyrazić zgodę na taki przepadek. Dowody wykonania powyższych czynności dołącza się do wniosku o zgodę na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności.
Uzgadnianie warunków
- Szczegółowe warunki dobrowolnego poddania się odpowiedzialności podlegają negocjacji z finansowym organem postępowania przygotowawczego, jednak w praktyce to właśnie organ je przedstawia celem zaakceptowania przez sprawcę - wyjaśnia Mariusz Orliński.
Dodaje, że jeżeli dojdzie do uzgodnienia wszystkich warunków (w tym również i dodatkowych, jeżeli organ tak postanowi), sprawca uiści wszystkie należności, grzywnę i koszty oraz zgodzi się na przepadek, to właściwy organ kieruje do sądu zamiast aktu oskarżenia wniosek o udzielenie zgody na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności.
- Sąd udzielając zgody wydaje wyrok, który nie podlega ewidencji w Krajowym Rejestrze Karnym. Jeżeli jednak sąd nie udzieli zgody, zwraca sprawę do organu celem dalszego jej prowadzenia, a uiszczone przez sprawcę kwoty stają się zabezpieczeniem grożących w przyszłości kar - podsumowuje Mariusz Orliński.
Minimalna kara grzywny
Składając wniosek o dobrowolne poddanie się odpowiedzialności tytułem kary grzywny należy uiścić co najmniej:
- 312 zł - w przypadku popełnienia przestępstwa
- 93,60 zł - w przypadku popełnienia wykroczenia
MAGDALENA MAJKOWSKA