Zbliża się ostateczny termin rozliczenia naszych podatków za 2006 r. Jeżeli nie rozliczył nas płatnik (zakład pracy), formularz zeznania o dochodzie osiągniętym w 2006 r. – wraz z załącznikami – składamy w terminie do 30 kwietnia 2007 r. (poniedziałek) do godz. 24.00 – bezpośrednio we właściwym dla nas urzędzie skarbowym – lub przesyłamy pocztą listem poleconym.
Do 30 kwietnia 2007 r. musimy również zapłacić należny
podatek, jeżeli wpłacone osobiście lub potrącone w ciągu roku przez płatnika zaliczki na podatek nie pokryły naszego podatku należnego za cały rok. W takim przypadku różnicę należy wpłacić do kasy urzędu skarbowego, przelewem na rachunek urzędu skarbowego lub w jednym z urzędów pocztowych na terenie całego kraju.
Co istotne – za datę złożenia zeznania rocznego nadesłanego pocztą do urzędu skarbowego uważa się datę stempla pocztowego. Składamy samo zeznanie roczne z ewentualnymi załącznikami, natomiast pozostałe dokumenty (takie jak: dowody wpłat, rachunki, faktury, informacje uzyskane od płatników) przechowujemy u siebie.
Może się zdarzyć, że jeżeli w 2006 r. osiągnęliśmy różne rodzaje dochodów, będziemy musieli złożyć kilka rocznych zeznań podatkowych (np. PIT-37, PIT-36 L i PIT-38).
Prawidłowe wypełnienie formularza zeznania rocznego wraz z załącznikami pozwoli nam uniknąć dodatkowej wizyty w urzędzie skarbowym w celu jego poprawienia.
ZAPAMIĘTAJ!
Urząd skarbowy ma 5 lat na sprawdzenie rzetelności twojego zeznania rocznego, licząc od końca roku, w którym złożyłeś zeznanie. Przez cały ten okres przechowuj dokumenty i dowody dotyczące podatku dochodowego za 2006 r.
Zanim sporządzisz zeznanie
Przed przystąpieniem do sporządzenia zeznania podatkowego trzeba zaopatrzyć się w druki odpowiedniego zeznania i ewentualnie załączniki do niego. Stosowne formularze uzyskamy w każdym urzędzie skarbowym.
Urząd skarbowy uhonoruje także zeznanie sporządzone według komputerowych programów wypełniania zeznań, jak również zeznania złożone na formularzach ściągniętych z Internetu (znajdziemy je pod adresem Ministerstwa Finansów: www.mofnet.gov.pl).
Warto też przejrzeć i uporządkować dokumenty, od których zależy prawidłowość twojego rozliczenia, zwłaszcza jeżeli korzystasz z ulg i odliczeń podatkowych, a także zrobić kserokopie zeznań i załączników składanych do urzędu skarbowego.
Sprawdź informacje od płatników
Jak wynika z praktyki, najwięcej błędów zdarza się w informacjach PIT-11/8B, wystawianych przez płatników i przesyłanych podatnikom w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.
Najczęściej automatycznie przepisujemy do formularza zeznania podatkowego dane z informacji PIT-11/8B – bez ich sprawdzania. Tymczasem dane te warto przeanalizować, ponieważ płatnikom zdarza się w PIT-11/8B:
• uwzględnić w przychodach
wynagrodzenie, które nie zostało postawione do dyspozycji podatnika (dotyczy np. wynagrodzenia za grudzień 2006 r., które zostało wypłacone w styczniu 2007 r.),
• nie uwzględnić wynagrodzenia za grudzień poprzedniego roku wypłacanego w styczniu roku rozliczanego (dotyczy np. wynagrodzenia za grudzień 2005 r., wypłaconego w styczniu 2006 r.),
• uwzględnić
koszty uzyskania przychodów w zawyżonej lub zaniżonej wysokości,
Oczywiście błędy w informacjach powstają również z winy podatnika. Zdarza się np., że
podatnik (pracownik) nie informuje płatnika (zakładu pracy) o zmianie stanu faktycznego, określonego w przeszłości w oświadczeniu PIT-2 (jest to oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych). W takiej sytuacji płatnik przy obliczaniu zaliczki na podatek bezpodstawnie uwzględnia kwotę wolną, co skutkuje zaniżeniem zaliczek i kwot podatku do zapłaty.
Jeżeli zauważyłeś błąd przed złożeniem zeznania rocznego
W takiej sytuacji należy zwrócić się do płatnika z wnioskiem o skorygowanie deklaracji PIT-11/8B. We wniosku należy szczegółowo opisać stan faktyczny i przyczyny, dla których domagamy się korekty. W razie stwierdzenia błędu płatnik powinien skorygować informację PIT-11/8B i przekazać ją właściwemu urzędowi skarbowemu oraz podatnikowi. Na podstawie skorygowanej informacji podatnik sporządza zeznanie roczne. Natomiast gdy płatnik do czasu upływu terminu na złożenie zeznania rocznego nie prześle skorygowanej informacji PIT-11/8B, podatnik ma prawo uwzględnić w zeznaniu rocznym kwoty ustalone w sposób prawidłowy.
PRZYKŁAD
Otrzymałem z zakładu pracy informację PIT-11, w której do moich dochodów za 2006 r. doliczono wynagrodzenie otrzymane faktycznie dopiero w styczniu 2007 r. W informacji tej zakład pracy uwzględnił również koszty uzyskania przychodów dla tego wynagrodzenia, składki na ubezpieczenia społeczne i składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Jak mam postąpić w takiej sytuacji?
Podatnik powinien zwrócić się do płatnika, który wystawił tę informację, o jej sprostowanie. W przypadku braku korekty podatnik powinien w zeznaniu rozliczyć wyłącznie dochody, które zostały postawione do jego dyspozycji w roku podatkowym, za które sporządza rozliczenie (tutaj – za 2006 r.). Nie należy w takiej sytuacji uwzględniać w zeznaniu podatkowym za 2006 r. kosztów uzyskania przychodów, składek na ubezpieczenia społeczne i składki na ubezpieczenie zdrowotne ani zaliczki na podatek dochodowy, dotyczących wynagrodzenia z roku następnego (tutaj – z 2007 r.). Kwoty te podatnik uwzględni w kolejnym rocznym zeznaniu podatkowym – za 2007 r. Do zeznania za 2006 r. należy dołączyć pismo wyjaśniające różnice pomiędzy kwotami ujawnionymi w zeznaniu i kwotami zamieszczonymi w informacji PIT-11/8B.
PRZYKŁAD
W lutym otrzymałam od płatnika informację PIT-11. Dopiero w chwili wypełniania zeznania rocznego za 2006 r. zauważyłam, że płatnik obliczając zaliczki na podatek dochodowy, w okresie dwóch miesięcy nie uwzględnił moich pracowniczych kosztów uzyskania przychodów. Termin złożenia zeznania rocznego upływa dosłownie za kilka dni, nie zdążę już interweniować w dziale płac, żeby sprostować tę pomyłkę. Co mogę zrobić w takiej sytuacji?
Podatniczka w przypadku braku możliwości otrzymania sprostowanej informacji PIT-11 przed terminem złożenia zeznania rocznego powinna uwzględnić w nim taką kwotę kosztów uzyskania przychodów, jaka odpowiada liczbie miesięcy, w których otrzymała wynagrodzenie ze stosunku pracy.
ZAPAMIĘTAJ!
W razie zauważenia błędu po złożeniu deklaracji z rozliczeniem rocznym za 2006 r. należy, po uzyskaniu skorygowanej informacji PIT-11/8B, złożyć korektę zeznania rocznego. Dotyczy to oczywiście sytuacji, gdy informacje zawarte w poprawionym formularzu PIT-11/8B wpływają na zmianę zawartości rozliczenia rocznego.
Uwaga na zaokrąglenia
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, podstawy opodatkowania, kwoty podatków, odsetki za zwłokę,
opłaty prolongacyjne, oprocentowanie nadpłat oraz wynagrodzenia przysługujące płatnikom i inkasentom zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych (art. 63 § 1 Ordynacji podatkowej).
Warto zatem, wypełniając rozliczenie roczne, sprawdzić, czy otrzymana od płatnika informacja PIT-11/8B jest sporządzona w sposób właściwy i zawiera zaokrąglone kwoty pobranych zaliczek na podatek. Otóż o ile przychód, koszty uzyskania przychodów i dochód wpisuje się w kwotach zawierających złote i grosze, o tyle pobrane zaliczki wpisuje się już na informacji PIT-11/8B w pełnych złotych – po dokonaniu zaokrągleń.
Jeżeli otrzymany od płatnika PIT-11/8B zawiera kwoty zaliczek niezaokrąglone, oznacza to, że został wystawiony błędnie. Jednak różnica w kwotach odprowadzonej zaliczki oraz zaliczki, która powinna być odprowadzona po zastosowaniu właściwych zaokrągleń, będzie minimalna, a w niektórych przypadkach w ogóle nie wystąpi (wynika to ze zniesienia się różnic zaokrągleń w kolejnych miesiącach roku). W takiej sytuacji najlepiej zwrócić się do wystawcy o skorygowanie informacji PIT-11/8B. Jeżeli natomiast otrzymanie korekty nie będzie możliwe, proszę dokonać zaokrąglenia samodzielnie, zgodnie z zasadami opisanymi na wstępie – tak aby w zeznaniu rocznym znalazła się prawidłowo zaokrąglona kwota pobranych zaliczek na podatek.
To, co niezbędne
Przy sporządzaniu zeznania sprawdź, czy:
• wpisałeś do niego swój numer NIP,
• zamieściłeś konieczne informacje o dołączonych do zeznania załącznikach,
• podpisałeś zeznanie.
W przypadku wspólnego rozliczenia z małżonkiem muszą Państwo oboje wpisać swoje numery NIP, a także oboje muszą złożyć swoje podpisy pod zeznaniem.
Podpisanie zeznania przez podatnika i jego małżonka stanowi jednocześnie oświadczenie o spełnieniu warunków do opodatkowania dochodów wspólnie z dochodami małżonka. To samo dotyczy podpisania zeznania przez osobę rozliczającą się w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
Podatnicy, którzy wyrazili wniosek o zwrot nadpłaty na rachunek bankowy, powinni sprawdzić, czy w formularzu NIP wskazali numer osobistego rachunku bankowego i czy numer ten jest aktualny. W sytuacji gdy
podatnik nie podał numeru osobistego rachunku bankowego lub podany przez niego numer nie jest aktualny, należy złożyć zgłoszenie aktualizacyjne (formularz NIP-3), podając aktualne dane.
ZAPAMIĘTAJ!
Podpisanie zeznania jest równoznaczne z oświadczeniem o znajomości przepisów Kodeksu karnego skarbowego w zakresie odpowiedzialności za podanie danych niezgodnych z rzeczywistością. Zeznanie bez podpisu podatnika (podpisów małżonków) jest nieważne.
PRZYKŁAD
W grudniu 2006 r. zmieniłam miejsce zamieszkania. Czy wystarczy, że powiadomię o tym urząd skarbowy w taki sposób, że zamieszczę mój nowy adres w formularzu rozliczenia rocznego za 2006 r.?
Nie. Podatnicy mają obowiązek informować urzędy skarbowe o zmianach miejsca zamieszkania. Informację przekazuje się, składając odpowiedni formularz aktualizacyjny NIP (chodzi tutaj o NIP-3). Częstym błędem podatników jest zaniechanie złożenia formularza aktualizacyjnego, a następnie podanie zmienionego adresu w formularzu rozliczenia rocznego. Takie działanie może spowodować wszczęcie postępowania wyjaśniającego, w wyniku którego zostanie wszczęte postępowanie karne skarbowe. Dlatego lepiej pamiętać o składaniu aktualizacyjnych NIP.
Gdzie składamy zeznanie
Niezależnie od rodzaju i liczby składanych zeznań podatkowych, zeznanie składasz w urzędzie właściwym według twojego miejsca zamieszkania. Zeznanie roczne musisz „złożyć w” lub „wysłać do” urzędu skarbowego właściwego miejscowo w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli rozliczasz się indywidualnie lub w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, zeznanie składasz w urzędzie skarbowym właściwym według swojego miejsca zamieszkania (ew. pobytu) w dniu 31 grudnia 2006 r. Małżonkowie opodatkowujący swoje dochody łącznie, a mający różne miejsca zamieszkania, składają zeznanie w urzędzie skarbowym ustalonym według miejsca zamieszkania jednego z małżonków. Podatnicy o ograniczonym obowiązku podatkowym (tj. osoby, które nie mają na terytorium RP miejsca zamieszkania) zeznanie podatkowe składają w urzędach skarbowych, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.
PRZYKŁAD
W 2006 r. byłem na stałe zameldowany w Poznaniu, a czasowo – w Koninie. Gdzie powinienem złożyć moje roczne zeznanie podatkowe za 2006 r.?
W tym przypadku decyduje miejsce zamieszkania podatnika 31 grudnia 2006 r. Jeżeli więc dana osoba w 2006 r. była na stałe zameldowana w jednej miejscowości, a czasowo w innej, zeznanie podatkowe powinna złożyć w tym urzędzie, w którego okręgu faktycznie mieszkała 31 grudnia 2006 r. Jeżeli wspólnie rozliczający się małżonkowie w 2006 r. mieli różne miejsca zamieszkania, zeznanie składają tylko w jednym urzędzie skarbowym (według wyboru) właściwym według miejsca zamieszkania męża albo żony w dniu 31 grudnia 2006 r.
Niektóre błędy poprawi urząd skarbowy
Tylko niektóre błędy w złożonym rozliczeniu rocznym spowodują wezwanie nas przez urząd skarbowy do złożenia wyjaśnień albo korekty. Część błędnych pozycji poprawią sami urzędnicy – na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej.
W razie stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki, bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami, organ podatkowy – zgodnie z art. 274 Ordynacji podatkowej – w zależności od charakteru i zakresu uchybień:
• skoryguje deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza 1000 zł,
• zwróci się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość.
Organ podatkowy ma ponadto obowiązek:
• uwierzytelnić kopię skorygowanej deklaracji,
• doręczyć podatnikowi uwierzytelnioną kopię skorygowanej deklaracji wraz z informacją o związanej z korektą deklaracji zmianie wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku lub wysokości straty bądź informację o braku takich zmian.
Po otrzymaniu informacji można na korektę wnieść sprzeciw – w terminie 14 dni od dnia doręczenia uwierzytelnionej kopii skorygowanej deklaracji. Sprzeciw wnosi się do tego urzędu skarbowego, który dokonał korekty, a wniesienie sprzeciwu anuluje korektę. Jeżeli sprzeciw nie zostanie złożony we wskazanym terminie, korekta dokonana przez organ podatkowy wywołuje takie same skutki prawne, jak korekta deklaracji złożona przez podatnika.
Korekta deklaracji
Masz prawo do skorygowania deklaracji rocznej, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej (art. 81 Ordynacji podatkowej). Możesz poprawić zarówno błąd zrobiony na swoją korzyść (np. gdy wykazałeś kwotę nadpłaty w wysokości mniejszej od należnej), jak i ten popełniony na swoją niekorzyść (np. gdy wykazałeś zobowiązanie podatkowe w wysokości niższej od należnej).
Błąd w zeznaniu PIT poprawisz składając deklarację korygującą. Należy do niej dołączyć pisemne uzasadnienie przyczyn korekty. Przepisy nie określają terminów, w których przysługuje prawo do poprawienia zeznania podatkowego. Oznacza to, że można poprawić swoją deklarację przez cały okres trwania zobowiązania podatkowego (tj. 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku).
Nie można jednak złożyć korekty zeznania podatkowego, polegającej na złożeniu go na warunkach preferencyjnych przewidzianych dla małżeństwa i samotnych rodziców, jeżeli za dany rok podatnicy nie uczynili tego w terminie, chociaż mieli taką możliwość.
Nie jest możliwe skorzystanie po upływie ustawowego terminu z prawa do wspólnego opodatkowania przez małżonków ani w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko (dzieci). Wniosek o takie opodatkowanie musi być bowiem zgłoszony w terminie złożenia zeznania, spóźnienie zaś oznacza utratę prawa do preferencyjnego rozliczenia podatku za dany rok.
Zwrot nadpłaconego podatku
Zwroty nadpłaconych podatków, jeżeli nie można ich zaliczyć na zaległe i bieżące
zobowiązania podatkowe lub – na wniosek podatnika – na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, powinny być dokonane w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania rocznego w urzędzie skarbowym (art. 76 i art. 77 § 1 pkt 5 Ordynacji podatkowej).
Zwrot nadpłaty – stosownie do postanowień art. 77b § 1 Ordynacji podatkowej – następuje:
• na wskazany rachunek bankowy podatnika, obowiązanego do posiadania rachunku bankowego,
• w gotówce, jeżeli podatnik nie jest obowiązany do posiadania rachunku bankowego, chyba że zażąda zwrotu nadpłaty na rachunek bankowy.
ZAPAMIĘTAJ!
Nadpłata zwracana przekazem pocztowym jest pomniejszana o koszty jej zwrotu (art. 77b § 4 Ordynacji podatkowej).
Przedawnienie zobowiązania
Przedawnienie zobowiązania podatkowego następuje z upływem 5 lat, licząc od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku. Oznacza to, że obowiązek zapłacenia podatku za 2006 r. wygaśnie z dniem 31 grudnia 2012 r.
Jednak dopóki nie minie termin przedawnienia, osobie, która np. nie skorzystała z określonej ulgi podatkowej i poprzestała na rocznym obliczeniu dokonanym przez zakład pracy czy organ rentowy, wolno skorygować zeznanie w celu odzyskania nadpłaty. Dotyczy to np. sytuacji, gdy podatnik nie odliczył wydatku objętego ulgą czy też przyjął koszty uzyskania przychodów od honorarium autorskiego w wysokości 20% (zamiast przysługujących 50%).
Niezapłacony czy niedopłacony podatek od dochodów za 2006 r. stanie się zaległością podatkową począwszy od 1 maja 2007 r. – od tej daty zaczną być naliczane karne
odsetki za zwłokę.
PODSTAWY PRAWNE
- Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 35, poz. 219)
- Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 225, poz. 1635)
JOANNA NOWICKA