Wielu pracowników w ubiegłym roku otrzymało od firm, w których byli zatrudnieni, odprawy. I tak np. niektóre osoby odebrały pieniądze w związku z przejściem na emeryturę. Jednak część zatrudnionych uzyskała innego rodzaju odprawy, już po rozstaniu z pracodawcą, w wyniku wydania wyroku przez sąd. Obecnie zarówno jedni, jak i drudzy podatnicy mają wątpliwości, w jaki sposób rozliczyć przyznane pieniądze w rocznym zeznaniu podatkowym.
Przychody do rozliczenia
Przypomnijmy, że za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy czy spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty - i to bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. W szczególności chodzi o wynagrodzenia zasadnicze, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona. Ponadto do tej kategorii zalicza się świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Kwestie te uregulowano w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm., dalej ustawa o PIT).
Katalog zwolnień
Zwolnione z PIT są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem m.in.:
- określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
- odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
- odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
- odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji.
Regulacje te znajdują się w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.
Przychód trzeba opodatkować
Odprawa pieniężna stanowi dla celów podatkowych przychód ze stosunku pracy, o którym mowa we wspomnianym art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (patrz m.in. wyjaśnienia Urzędu Skarbowego w Łukowie, nr PD 415/18/2005, z 29 czerw-ca 2005 r.).
Odprawę należy więc uwzględnić w rocznym zeznaniu PIT.
PRZYKŁAD: ROZLICZENIE ODPRAWY EMERYTALNEJ
Podatnik otrzymał od pracodawcy odprawę emerytalną. Przejście na emeryturę nastąpiło w trybie ustawowym, bez skracania okresu wypowiedzenia. Odprawę tę pracodawca, jako płatnik, zaliczył do dochodu z wynagrodzenia i pobrał zaliczkę na podatek dochodowy. Zatem odprawa emerytalna, jako uprawnienie wynikające ze stosunku służbowego, w związku z przejściem na emeryturę, jest w świetle art. 12 ust. 1 ustawy o PIT przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym, który należy uwzględnić w rocznym zeznaniu (patrz m.in. wyjaśnienia Izby Skarbowej w Rzeszowie Ośrodek Zamiejscowy w Krośnie, nr IS.IX/1-4117/50/05, z 4 sierpnia 2005 r.).
Podstawa prawna:
- Art. 12 i art. 21 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Krzysztof Tomaszewski
krzysztof.tomaszewski@infor.pl