Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych mogą przyjąć jako rok podatkowy rok kalendarzowy albo inny okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych. Jakie warunki musi spełnić podatnik, aby dokonać zmiany roku podatkowego?
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej ustawa o CIT) stanowi w art. 8 ust. 1, że rokiem podatkowym jest co do zasady rok kalendarzowy - chyba że podatnik postanowi inaczej w statucie albo w umowie spółki, albo w innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników i zawiadomi o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Wówczas rokiem podatkowym jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych. Zgodnie z art. 8 ust. 4 ustawy o CIT zawiadomienia, o którym mowa powyżej, należy dokonać najpóźniej w terminie 30 dni, licząc od dnia zakończenia ostatniego roku podatkowego. Z regulacji tych wynika, że aby dokonać zmiany roku podatkowego, należy spełnić łącznie dwa warunki: - wprowadzić do statutu albo do umowy spółki zapis zmieniający rok podatkowy oraz - zawiadomić o zmianie właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie 30 dni od zakończenia ostatniego roku podatkowego.
Warto zwrócić uwagę, że zgodnie z kodeksem spółek handlowych, zmiany statutu w spółce akcyjnej oraz zmiany umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymagają wpisu do rejestru. Oznacza to, że zmiany statutu albo umowy spółki stają się skuteczne w stosunkach zewnętrznych dopiero z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Dopóki więc zmiana statutu albo umowy spółki dotycząca roku podatkowego nie zostanie zarejestrowana w KRS, dopóty nie można mówić, że doszło do zmiany roku podatkowego.
W celu dokonania skutecznej zmiany roku podatkowego oba powyższe warunki muszą zostać spełnione w terminie 30 dni od zakończenia ostatniego roku podatkowego. Jeżeli podatnik dokonał zawiadomienia z zachowaniem 30-dniowego terminu, a zmiana statutu albo umowy spółki została zarejestrowana w KRS po jego upływie, nie można uznać, że termin ten został dochowany. Trudno bowiem uznać, że doszło do zawiadomienia o zmianie roku podatkowego, skoro zmiana stała się skuteczna już po upływie terminu.
W konsekwencji, podatnik planujący zmianę roku podatkowego powinien odpowiednio wcześniej przeprowadzić procedurę zmiany statutu albo umowy spółki, tak aby wpis zmiany do KRS został dokonany przed upływem powyższego terminu. Należy podkreślić, że 30-dniowy termin na zawiadomienie o zmianie roku podatkowego jest nieprzywracalny. Jego uchybienie powoduje, że zmiana roku podatkowego nie została skutecznie dokonana, a do rozliczenia podatku ma zastosowanie dotychczasowy rok podatkowy.
Ustawa o CIT nie przewiduje szczególnej formy dla zawiadomienia o zmianie roku podatkowego. Można więc przyjąć, że prawidłowe będzie nadanie pisma informującego o zmianie roku podatkowego listem poleconym w placówce Poczty Polskiej albo złożenie tego pisma w biurze podawczym właściwego urzędu skarbowego.
Ustawa o CIT zawiera także regulację dotyczącą tzw. roku podatkowego przejściowego. Zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o CIT, w razie zmiany roku podatkowego za pierwszy po zmianie rok podatkowy uważa się okres od pierwszego miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do końca roku podatkowego nowo przyjętego. Okres ten nie może być krótszy niż dwanaście i dłuższy niż dwadzieścia trzy kolejne miesiące kalendarzowe. Dopiero po zakończeniu tak określonego roku przejściowego do podatnika ma zastosowanie zmieniony rok podatkowy.
dr Janusz Marciniuk doradca podatkowy Marciniuk i Wspólnicy
