REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto odpowiada za podatki w czasie separacji

REKLAMA

W przypadku separacji małżonek podatnika odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z drugim małżonkiem za zaległości podatkowe powstałe w czasie trwania wspólności majątkowej.

W świetle przepisów kodeksu cywilnego i opiekuńczego orzeczenie separacji powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej i wywołuje skutki prawne te same, co zniesienie wspólności majątkowej w istniejącym związku małżeńskim, przy czym w wyniku separacji nie przestaje istnieć związek małżeński.

Przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.; dalej Ordynacja podatkowa) przewidują odpowiedzialność osób trzecich za zobowiązania podatnika. Dotyczy to także odpowiedzialności małżonków zarówno pozostających w związku małżeńskim, jak i tych, którzy się rozwiedli lub są w separacji.

Małżonek podatnika pozostający z nim w separacji odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z drugim małżonkiem za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w czasie trwania wspólności majątkowej, jednak tylko do wysokości wartości przypadającego mu udziału w majątku wspólnym.
Odpowiedzialność ta nie obejmuje: niepobranych podatków oraz pobranych, a niewpłaconych przez płatników lub inkasentów; odsetek za zwłokę oraz kosztów egzekucyjnych powstałych po dniu uprawomocnienia się orzeczenia o separacji. Te zasady stosuje się odpowiednio w razie unieważnienia małżeństwa oraz rozwodu.

Decyduje orzeczenie

Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego wiążące dla stron, sądów, organów państwowych, organów administracji publicznej, jak i osób trzecich są tylko orzeczenia prawomocne, co oznacza, że wyrok orzekający separację musi się uprawomocnić. Dopiero po uprawomocnieniu się wyroku o separacji można brać pod uwagę zasady dotyczące odpowiedzialności podatkowej małżonków, między którymi taka separacja została orzeczona.
Odpowiedzialność podatkowa małżonków będących w separacji ma charakter odpowiedzialności ograniczonej kwotowo. Oznacza to, że organy podatkowe mogą egzekwować należności z całego majątku każdego z małżonków, ale tylko do wysokości wartości przypadającego mu udziału w majątku wspólnym. Odpowiedzialność ta ma charkter odpowiedzialności solidarnej (wspólnej), a zatem wybór, z którego majątku ściągnąć dług – czy męża, czy żony – będzie należał do organu egzekucyjnego.

Ważne!
Małżonek odpowiadający za zobowiązania podatkowe współmałżonka jest traktowany przez prawo jak osoba trzecia. Nie uczestniczy więc w samym postępowaniu wymiarowym wobec żony lub męża-podatnika

Wspólna firma małżonków

Jeżeli małżonkowie zdecydują się na prowadzenie wspólnej firmy, to również w tej sytuacji będziemy mieć do czynienia ze wspólną odpowiedzialnością za długi podatkowe od czasu zawarcia małżeństwa, kiedy zazwyczaj automatycznie powstaje wspólność majątkowa (jeżeli nie zostanie podpisana intercyza), aż do ustania wspólności, np. w wyniku separacji, rozwodu, zawarcia umowy ustanawiającej od określonej daty rozdzielność majątkową, czy od daty podziału wyznaczonej przez sąd. Odpowiedzialność współmałżonka jest solidarna i ograniczona do jego udziału w majątku wspólnym. Zgodnie z Ordynacją podatkową członek rodziny podatnika, a więc również małżonek, odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą za zaległości podatkowe wynikające z tej działalności i powstałe w okresie, w którym stale współdziałał z podatnikiem w jej wykonywaniu, osiągając korzyści z prowadzonej przez niego działalności.

Co więcej, odpowiedzialność spoczywa na małżonku nawet w sytuacji, gdy ten tylko współpracuje przy prowadzeniu firmy. Wtedy nawet w razie separacji mąż lub żona odpowiadają jako członek rodziny podatnika całym swoim majątkiem, solidarnie z podatnikiem prowadzącym firmę za zaległości podatkowe, wynikające z tej działalności, a powstałe w czasie, kiedy osoba rozdzielona (w separacji) stale współdziałała z podatnikiem w wykonywaniu działalności gospodarczej i osiągała z tego tytułu korzyści.

Ważne!
Z majątku wspólnego mogą być pokrywane, poza zobowiązaniami podatkowymi, m.in. grzywny, kary porządkowe, nawiązki czy nawet koszty sądowe obciążające jednego z małżonków, jeżeli egzekucja tych należności z majątku osobistego lub bieżących dochodów skazanego okaże się bezskuteczna i jeśli pokrzywdzonym nie jest drugi małżonek

PRZYKŁAD 1

Odpowiedzialność we wspólnej firmie
Podatnik, prowadząc działalność gospodarczą, zatrudnia żonę na podstawie umowy o pracę. Na mocy wyroku sądowego orzeczona została między nimi separacja. Małżeństwo nie mieszka wspólnie i nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego. Mąż chciałby wypłacane żonie wynagrodzenie zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Niestety, nie będzie mógł tego zrobić. Wynagrodzenie małżonka otrzymywane za pracę świadczoną w ramach prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej niezależnie od tego, w jakiej formie jest wykonywana (czy bezumownie, czy też na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub umowy o dzieło) na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.; dalej ustawa o PIT) nie stanowi kosztu uzyskania przychodów. Orzeczona separacja nie zmienia tego stanu rzeczy. Orzeczenie separacji powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej i wywołuje skutki prawne te same, co zniesienie wspólności majątkowej w istniejącym związku małżeńskim, przy czym w wyniku separacji nie przestaje istnieć związek małżeński. Dlatego podatnik wraz z żoną pozostają nadal małżonkami, a tym samym wynagrodzenie wypłacane małżonce nie może stanowić kosztu uzyskania przychodów. Takie stanowisko potwierdził m.in. dyrektor Izby Skarbowej w Opolu w wydanej decyzji z 1 września 2004 r. (nr PF-I-005/5/KB/03).

PRZYKŁAD 2

Preferencyjne rozliczenie PIT a separacja
Podatniczka pozostaje w separacji z małżonkiem i samotnie wychowuje małoletnie dziecko. Wyrok o separacji został orzeczony przez sąd 12 grudnia 2005 r. Orzeczenie o separacji stało się prawomocne w dniu 3 stycznia 2006 r. Podatniczka uważa, że miała prawo do preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego za 2005 rok jako matka samotnie wychowująca dziecko.

Jednak nie jest to prawdą. Co prawda za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się osobę, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Dokumentem potwierdzającym prawo do zastosowania preferencyjnego rozliczenia dochodowego dla podatnika jako osoby samotnej jest prawomocny wyrok orzekający separację. Niestety, wyrok wydany został 12 grudnia 2005 r., natomiast orzeczenie stało się prawomocne 3 stycznia 2006 r. Dlatego podatniczka nie mogła skorzystać za 2005 rok z preferencyjnego rozliczenia przewidzianego dla osób samotnie wychowujących dzieci. Rozliczenie takie będzie możliwe dopiero za 2006 rok. Potwierdził to m.in. Urząd Skarbowy w Gorlicach w wydanej interpretacji z 15 maja 2006 r. (nr PDOF/415/26/06).

CO DECYDUJE O ODPOWIEDZIALNOŚCI
Istnienie wspólności majątkowej między małżonkami. Przy separacji wspólność ustaje dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia dotyczącego separacji.

JAK ODPOWIADA MAŁŻONEK

Małżonek pozostający w separacji odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z drugim małżonkiem za zaległości podatkowe powstałe w czasie trwania wspólności majątkowej.

JAK UNIKNĄĆ ZAPŁATY PODATKU

Wystarczy podpisać intercyzę przed ślubem lub w jego dacie, aby nie wystąpiła wspólność majątkowa.

Czy małżonek może się bronić
Jestem od trzech miesięcy w separacji z mężem. Prowadziłam z nim firmę, która jest zadłużona – mąż nie płacił podatków. Wiem, że ponoszę współodpowiedzialność za działania męża, ale czy mogę się bronić?
Tak
W razie separacji żona odpowiada jako członek rodziny podatnika całym swoim majątkiem, solidarnie z podatnikiem prowadzącym firmę za zaległości podatkowe, wynikające z tej działalności, a powstałe w czasie, kiedy osoba w separacji stale współdziałała z podatnikiem w wykonywaniu działalności i osiągała z tego korzyści. Żona odpowiadająca za zobowiązania podatkowe męża jest traktowana jak osoba trzecia. Nie uczestniczy więc w samym postępowaniu wymiarowym wobec męża. Jej odpowiedzialność rozstrzygana jest w odrębnym postępowaniu i finalizuje się w decyzji wydanej w stosunku do niej.
Zatem jeśli żona jest stroną postępowania, przysługują jej wszystkie przywileje procesowe, począwszy od odwołania, a skończywszy na skardze do sądu administracyjnego.

Czy za długi męża odpowie jego brat
Jestem z mężem w separacji. Ma o­n zaległości podatkowe z tytułu prowadzonej firmy (prowadził ją z bratem i ze mną), które powstały jeszcze w czasie trwania między nami wspólności majątkowej. Mąż nie ma środków na spłatę. Mnie też na to nie stać. Czy fiskus może egzekwować należności od brata?
Tak
Członek rodziny podatnika odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem prowadzącym działalność za zaległości podatkowe wynikające z tej działalności i powstałe w okresie, w którym stale współdziałał z podatnikiem w jej wykonywaniu, osiągając korzyści z prowadzonej przez niego firmy. Za członków rodziny podatnika uważa się zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, małżonków zstępnych, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz pozostającą z podatnikiem w faktycznym pożyciu. Zatem brat męża również odpowiada za powstałe zaległości podatkowe i organy egzekucyjne będą mogły z jego majątku ściągać dług.


Czy wyrok musi się uprawomocnić
Miesiąc temu uprawomocnił się wyrok orzekający separcaję między mną a mężem. Czy od tej chwili nie ponoszę odpowiedzialności za długi męża?
Tak
Małżonek nie odpowiada za podatki od chwili uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji albo rozwodzie. Najbezpieczniej z punktu widzenia podatkowego będzie, jeśli małżonków nigdy nie połączy wspólność majątkowa. Gdyby umowa o rozdzielność została zawarta przed ślubem lub w jego dacie, to każdy małżonek miałby jedynie majątek osobisty przez cały czas formalnego związku i również wobec fiskusa odpowiadałby tylko za siebie.
 

Podstawa prawna
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Ewa Matyszewska
Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ceny 2025: Ile kosztuje wykończenie mieszkania (pod klucz) u dewelopera?

Czy deweloperzy oferują wykończenie mieszkań pod klucz? W jakiej cenie? Jak wielu nabywców się na nie decyduje? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Kandydaci na prezydenta 2025 [Sondaż]

Którzy kandydaci na prezydenta w 2025 roku mają największe szanse? Oto sondaż Opinia24. Procenty pierwszej trójki rozkładają się następująco: 35,3%, 22,1% oraz 13,2%.

E-doręczenia: 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi

E-doręczenia funkcjonują od 1 stycznia 2025 roku. Przedstawiamy 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi ekspertki. Jakie podmioty muszą posiadać adres do e-doręczeń? Czy w przypadku braku odbioru przesyłek z e-doręczeń w określonym czasie będzie domniemanie doręczenia?

REKLAMA

Brykiety drzewne czy drewno kawałkowe – czym lepiej ogrzewać dom i ile to kosztuje? Zestawienie kaloryczności gatunków drewna

Każdy rodzaj paliwa ma swoje mocne strony. Polska jest jednym z większych producentów brykietów w Europie i znaleźć u nas można bardzo szeroką ich gamę. Brykietowanie to proces, który nadaje drewnu nową strukturę, zagęszcza je. Brykiet tej samej wielkości z trocin dębowych ma taką samą wagę jak z trocin sosnowych czy świerkowych. Co więcej, brykiet z trocin iglastych ma wyższą wartość kaloryczną, ponieważ drewno iglaste, niezależnie od lekkiej wagi, tak naprawdę jest bardziej kaloryczne od liściastego. Do tego jeśli porównamy polano i brykiet o tej samej objętości, to brykiet jest cięższy od drewna.

Ratingi ESG: katalizator zmian czy iluzja postępu?

Współczesny świat biznesu coraz silniej akcentuje znaczenie ESG jako wyznacznika zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście ratingi ESG odgrywają kluczową rolę w ocenie działań firm na polu odpowiedzialności środowiskowe, społecznej i zarządzania. Ale czy są one rzeczywistym impulsem do zmian, czy raczej efektowną fasadą bez głębszego wpływu na biznesową rzeczywistość? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

Chiński model AI (DeepSeek R1) tańszy od amerykańskich a co najmniej równie dobry. Duża przecena akcji firm technologicznych w USA

Notowania największych amerykańskich firm związanych z rozwojem sztucznej inteligencji oraz jej infrastrukturą zaliczyły ostry spadek w poniedziałek, w związku z zaprezentowaniem tańszego i wydajniejszego chińskiego modelu AI, DeepSeek R1.

REKLAMA

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka a dokumentacja pracownicza rodzica. MRPiPS odpowiada na ważne pytania

Po co pracodawcy dostęp do całości orzeczenia o niepełnosprawności dziecka? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na wątpliwości Rzeczniczki Praw Dziecka. Problem dotyczy dokumentowania prawa do dodatkowego urlopu wychowawczego rodzica dziecka z niepełnosprawnością.

2500 zł dla nauczyciela (nie każdego) - na zakup laptopa. MEN: wnioski do 25 lutego 2025 r. Za droższy model trzeba będzie dopłacić samemu

Nauczyciele szkół ponadpodstawowych i klas I-III szkół podstawowych mogą od poniedziałku 27 stycznia 2025 r. składać wnioski o bon na zakup sprzętu w programie "Laptop dla nauczyciela" – poinformowali ministra edukacji Barbara Nowacka i wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Na złożenie wniosków nauczyciele mają 30 dni (do 25 lutego 2025 r. – PAP), kolejne 30 dni przeznaczone będzie na ich rozpatrzenie. Bony mają być wręczane w miesiącach kwiecień-maj 2025 r., a wykorzystać je będzie można do końca 2025 roku.

REKLAMA