Osoby, które zamieniają mieszkania, powinny zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych od zawartej umowy zamiany.
Przy umowie zamiany lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego na taki lokal lub prawo do lokalu podstawę opodatkowania stanowi różnica wartości rynkowych zamienianych lokali lub praw do lokali. W pozostałych przypadkach podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek.
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnej określa się na podstawie cen stosowanych w danej miejscowości w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich staniu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez obliczenia długów i ciężarów. W każdym przypadku wartość rynkową określa się na dzień dokonania czynności cywilnoprawnej.
W przypadku zamiany nieruchomości stawka podatku wynosi 2 proc. Tyle zapłacimy od różnicy wartości rynkowej zamienianych mieszkań. Z przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika bowiem wyraźnie, że od umów zamiany przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – stawka podatku wynosi 2 proc. Tylko przy zamianie innych praw majątkowych zapłacimy mniej. Wtedy stawka podatku wynosi 1 proc.
PRZYKŁAD 1
Adam B., dziadek Marcina, ma duże 4-pokojowe mieszkanie. Marcin ożenił się, niedawno urodziło mu się dziecko. Mieszka w 25-metrowej kawalerce. Dziadek postanowił zamienić się z wnuczkiem. Ponieważ mieszkanie dziadka warte jest 400 tys. zł, a mieszkanie wnuczka zaledwie 110 tys. zł, podatek od czynności cywilnoprawnych trzeba będzie zapłacić od różnicy wartości tych mieszkań. Czyli 400 tys. zł minus 110 tys. zł daje nam 290 tys. zł. Od tej kwoty trzeba zapłacić 2 proc. podatku od czynności cywilnoprawnych, czyli 5,8 tys. zł (290 tys. x 2 proc. = 5,8 tys. zł).
PRZYKŁAD 2
Alicja i Zygmunt B. postanowili zamienić posiadany przez nich apartament na dom. Apartament wart jest 700 tys. zł. Dom 950 tys. zł. Państwo B. będą więc musieli zapłacić podatek od różnicy między wartością rynkową domu i mieszkania. W tym przypadku będzie to kwota 250 tys. zł. Od niej trzeba wyliczyć podatek. Daje to 5 tys. zł. Tyle powinno trafić na konto urzędu skarbowego.
