Rozpoczynając działalność gospodarczą, trzeba załatwić wszelkie sprawy urzędowe. Ważnym etapem jest rejestracja działalności w urzędzie skarbowym. Przede wszystkim należy dokonać zgłoszenia identyfikacyjnego lub aktualizacyjnego oraz wybrać formę opodatkowania.
Podstawową sprawą, jaką trzeba załatwić w urzędzie skarbowym, będzie aktualizacja lub złożenie wniosku o nadanie NIP. Zasadniczo w przypadku osób fizycznych o sprawach związanych z NIP decyduje naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla miejsca zamieszkania podatnika. Tam też trzeba się udać. Z przepisów jasno wynika zasada jednokrotnego składania zgłoszenia identyfikacyjnego. Oznacza to, że można mieć tylko jeden NIP. Będzie to miało ogromne znaczenie praktyczne. Jeżeli NIP został już raz nadany podatnikowi np. w związku z zatrudnieniem, zakładając swoją własną firmę, podatnik będzie składał formularz zgłoszenia aktualizacyjnego.
Jeżeli jednak podatnik nigdy nie musiał występować o NIP i nie został on wcześniej podatnikowi nadany, rozpoczynając działalność gospodarczą należy wystąpić z wnioskiem o nadanie NIP. W tej sytuacji będzie to zgłoszenie identyfikacyjne. Naczelnik urzędu skarbowego na wydanie decyzji o nadaniu NIP ma zasadniczo nie więcej niż miesiąc od daty złożenia wniosku.
Załączniki do NIP
Zgłoszenie identyfikacyjne podatników wykonujących działalność gospodarczą powinno zawierać obok danych personalnych i adresowych również dodatkowe informacje dotyczące tej działalności. W związku z tym podatnicy prowadzący działalność gospodarczą dołączają do zgłoszenia identyfikacyjnego uwierzytelnione lub urzędowo poświadczone kopie dokumentów potwierdzających informacje objęte zgłoszeniem. W szczególności należy dołączyć:
• zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej (w innych przypadkach odpis z Krajowego Rejestru Sądowego),
• umowę spółki,
• dokument potwierdzający uprawnienie do korzystania z nieruchomości lub lokalu, w którym znajduje się siedziba,
• zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON.
Warto wiedzieć, że upoważniony pracownik, przyjmujący zgłoszenie, poświadcza zgodność przedstawionych odpisów tych dokumentów. W uzasadnionych zaś przypadkach może sporządzić odpis, a oryginały zwraca zgłaszającemu za pokwitowaniem na odpisach. W przypadku osób fizycznych rzadko zdarza się załatwianie spraw przez inną osobę. Jednak, jeżeli zamierzamy dokonać zgłoszenia identyfikacyjnego przez pełnomocnika lub kuratora sądowego, do zgłoszenia należy dołączyć uwierzytelnioną lub poświadczoną urzędowo kopię pełnomocnictwa lub postanowienia sądu. W przypadku udzielenia pełnomocnictwa wyłącznie do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego, do zgłoszenia trzeba dołączyć oryginał pełnomocnictwa.
WAŻNE
NIP to numer identyfikacji podatkowej, który służy do identyfikacji osób i firm płacących podatki. Podatnicy obowiązani są do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego. Czyni się to jednokrotnie.
Wyręcz się urzędnikiem
Od pewnego czasu przedsiębiorcy mogą skorzystać z innej drogi. Zamiast fatygować się do urzędu skarbowego już na początku, mogą złożyć specjalny wniosek. Zgodnie z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca podejmujący działalność już na etapie załatwiania sprawy w gminie może zakończyć formalności. Wystarczy, że wraz z wnioskiem o wpis do rejestru przedsiębiorców albo do ewidencji działalności gospodarczej przyszły przedsiębiorca złoży wniosek zawierający żądanie:
• wpisu do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON),
• zgłoszenia identyfikacyjnego albo aktualizacyjnego,
• zgłoszenia płatnika składek lub zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych lub ich zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych.
Taki wniosek organ prowadzący rejestr przedsiębiorców albo organ ewidencyjny przesyła do właściwych organów urzędowych wraz z odpisem postanowienia o dokonaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców albo decyzją o wpisie do ewidencji. Jeżeli przepis szczególny nakazuje przedsiębiorcy złożenie dodatkowych dokumentów do wniosku, organ prowadzący przesyła złożone przez niego dokumenty wraz z wnioskiem. Na wniosek przedsiębiorcy upoważniony pracownik urzędu gminy poświadcza zgodność przedstawionych odpisów tych dokumentów lub sporządza taki odpis.
Wybór formy opodatkowania
Oprócz zgłoszenia rejestracyjnego zakładając działalność gospodarczą trzeba w urzędzie skarbowym zdecydować, jak będzie ona opodatkowana. Osoba fizyczna może wybrać opodatkowanie:
• na zasadach ogólnych (wówczas podatek płaci się według skali podatkowej w zależności od wysokości dochodu, stosując stawki 19, 30 i 40 proc.),
• w formie 19-proc. podatku liniowego,
• w formie karty podatkowej,
• w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Rozpoczynając działalność warto zastanowić się też, co z VAT. Osoby rozpoczynające działalność gospodarczą, co do zasady, są zwolnione z VAT. Jeżeli jednak obrót podatnika przekroczy w roku podatkowym ustalony próg (w 2006 roku próg wynosi 39 200 zł), to istnieje obowiązek płacenia VAT. Jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku, to próg ten jest wyliczany w odpowiedniej proporcji. Zwolnienie oznacza, że podatnik nie płaci VAT, ale nie może go też rozliczać. Podatnik może także zrezygnować ze zwolnienia i zostać podatnikiem VAT. Pamiętajmy, że zgłoszenie rejestracyjne VAT trzeba złożyć najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia sprzedaży towarów lub świadczenia usług objętych VAT, w urzędzie skarbowym na druku VAT-R.
RODZAJE FORMULARZY ZGŁOSZEŃ NIP
NIP-1 – przeznaczony dla osób fizycznych prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą, z wyjątkiem wykonujących tę działalność w formie uczestniczenia w spółkach cywilnych, jawnych, partnerskich, komandytowych lub komandytowo-akcyjnych,
NIP-2 – przeznaczony dla osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, będących podatnikiem lub płatnikiem podatków lub płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne,
NIP-3 – przeznaczony dla osób fizycznych:
• nieprowadzących w ogóle działalności gospodarczej,
• wspólników spółek cywilnych, jawnych, partnerskich, komandytowaych lub komandytowo-akcyjnych, jeżeli poza uczestnictwem w tych spółkach nie prowadzą innej działalności gospodarczej,
• płatników podatku dochodowego od osób fizycznych oraz płatników składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, jeżeli nie są podatnikami.
POTRZEBNE DOKUMENTY
Do urzędu skarbowego musisz zabrać:
• dowód osobisty,
• zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej,
• zaświadczenie o nadaniu numeru REGON,
• dokument potwierdzający prawo do lokalu, w którym będzie mieściła się siedziba firmy (np. akt notarialny, umowa najmu itp.),
• umowę rachunku bankowego.
Aleksandra Tarka
aleksandra.tarka@infor.pl
Podstawa prawna
• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.).
• Ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 ze. zm.).
• Ustawa z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 269, poz. 2681 ze zm.).
• Ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. nr 173, poz. 1807 ze zm.).
