Każdy właściciel domu musi płacić gminie podatek od nieruchomości. To fakt, ale faktem jest także, że każdy może zakwestionować jego wysokość.
Każdy ma prawo zaskarżyć zarówno uchwałę ustalającą wysokość stawek podatku od nieruchomości, jak i do odwołania się od decyzji podatkowej. Przypomnijmy, że wysokość tego podatku obowiązującą w danym roku podatkowym ustala rada gminy, wydając w tej sprawie uchwałę. Jeżeli rada w jakimś roku nie uchwali nowych stawek, to znaczy, że zachowują moc stawki ubiegłoroczne. Zasadą jest przy tym, że żadna decyzja gminy w sprawie wysokości tego podatku nie może prowadzić do przekroczenia jego maksymalnych stawek, określonych ustawą o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z nią wzrost maksymalnych stawek nie może przewyższać wartości ubiegłorocznego wskaźnika inflacji.
Na wysokość stawek podatku od nieruchomości mają też wpływ sami podatnicy. Przed podjęciem uchwały mieszkańcy gminy mogą bowiem występować do rady z postulatami dotyczącymi wysokości stawek. Rada nie musi, ale może je uwzględnić. Może na przykład różnicować wysokość stawek dla poszczególnych rodzajów przedmiotów opodatkowania, biorąc pod uwagę lokalizację nieruchomości, rodzaj prowadzonej działalności, rodzaj zabudowy, przeznaczenie i sposób wykorzystywania gruntu.
Podejmowane przez radę gminy uchwały podatkowe podlegają nadzorowi regionalnej izby obrachunkowej oraz sądów administracyjnych. To oznacza, że każda uchwała rady gminy dotycząca podatku musi zostać przesłana do właściwej regionalnej izby obrachunkowej w celu zbadania jej zgodności z prawem. Regionalna izba obrachunkowa ma 30 dni od chwili otrzymania uchwały na ewentualne stwierdzenie nieważności uchwały. Jeżeli nie zrobi tego w ustawowym terminie, uchwałę można zaskarżyć do sądu administracyjnego.
Niezgoda na uchwałę rady
Prawo do zakwestionowania uchwały rady mają także podatnicy podatku od nieruchomości, jeśli uważają, że naruszyła ona ich interes prawny lub uprawnienie. Skargę wnosi się do odpowiedniego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Wcześniej jednak należy złożyć do rady gminy tzw. wezwanie do usunięcia naruszenia interesu lub uprawnienia. Wezwanie takie może zostać złożone w dowolnej formie i w każdym czasie, ale tylko raz. Gdy rada odmówi zmiany lub uchylenia uchwały, albo gdy nie ustosunkuje się do wezwania w ciągu 30 dni od jego otrzymania, skargę można wnieść do sądu, gdyż wezwanie uważa się za bezskuteczne.
Skargę można wnieść w imieniu własnym lub w imieniu grupy mieszkańców – pod warunkiem że wyrażą na to pisemną zgodę. Skargę do sądu składa się w terminie 30 dni od dnia, w którym wezwanie stało się bezskuteczne. Sąd administracyjny uwzględni skargę, jeżeli stwierdzi, że w uchwale doszło do istotnego naruszenia prawa, a w konsekwencji do naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia podmiotu skarżącego. Uwzględniając skargę, sąd stwierdzi nieważność uchwały rady gminy w całości lub w części albo stwierdzi, że została wydana z naruszeniem prawa. Jeżeli sąd odrzuci skargę z przyczyn formalnych, np. z powodu braku wezwania do usunięcia naruszenia prawa, skargę można wnieść ponownie. Trzeba jednak pamiętać, aby tym razem wezwać radę do usunięcia naruszenia prawa.
Może się jednak okazać, że uchwała rady gminy jest zgodna z prawem i nie ma szans na jej podważenie. W takim wypadku można jeszcze próbować kwestionować decyzję podatkową ustalającą wysokość podatku, który mamy zapłacić. Organem podatkowym właściwym w sprawach podatku od nieruchomości jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). To on na podstawie informacji o posiadanych przez nas nieruchomościach wydaje decyzję o wysokości podatku, który musimy zapłacić.
WAŻNE
Nie można zaskarżyć uchwały rady gminy, jeżeli taką samą skargę na tę uchwałę wniósł wcześniej ktoś inny, a Wojewódzki Sąd Administracyjny ją oddalił.
Kiedy sprawa trafia do SKO
Organem odwoławczym od decyzji podatkowej wójta jest samorządowe kolegium odwoławcze. Odwołanie wnosi się do samorządowego kolegium odwoławczego, za jego pośrednictwem. Powinno ono zawierać zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające żądanie. Jeżeli organ podatkowy, który wydał decyzję, uzna, że odwołanie wniesione przez stronę zasługuje na uwzględnienie w całości, wyda nową decyzję, którą uchyli lub zmieni zaskarżoną decyzję. To wariant optymistyczny. Najczęściej jednak sprawa trafia do SKO.
Trzeba pamiętać, że wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji. Tylko w ściśle określonych okolicznościach organ podatkowy może wstrzymać wykonanie decyzji – z urzędu lub na wniosek strony. Jest to możliwe w przypadku uzasadnionym ważnym interesem strony lub interesem publicznym – np. gdy zapłata podatku doprowadziłaby do upadku firmy, zwolnienia pracowników lub zagroziła bytowi podatnika.
Wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji można złożyć wraz z odwołaniem lub też przed jego wniesieniem. Na postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji (czyli na przykład odmowy) służy zażalenie. Trzeba pamiętać, że wstrzymanie wykonania decyzji nie ma wpływu na naliczanie odsetek za zwłokę.
Jeżeli samorządowe kolegium odwoławcze nie rozpatrzy odwołania w ciągu 2 miesięcy od dnia jego otrzymania, wykonanie decyzji ulega wstrzymaniu z mocy prawa w granicach określonych w odwołaniu – do dnia doręczenia decyzji organu odwoławczego. Odwołanie wniesione do kolegium można cofnąć przed wydaniem decyzji organu drugiej instancji. Trzeba jednak liczyć się z tym, że w określonych wypadkach SKO odmówi uwzględnienia takiego wniosku. Zrobi tak, gdy cofnięcie odwołania będzie grozić pozostawieniem w mocy decyzji wydanej z naruszeniem przepisów.
CO ZAWRZEĆ W SKARDZE DO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO
• oznaczenie rodzaju pisma
• podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika
• spis załączników
• wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności
• oznaczenie organu, którego działania lub bezczynności skarga dotyczy
• określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego.
PODATEK 2006
Maksymalna stawka podatku od nieruchomości wynosi m.in.:
• od budynków lub ich części:
1) mieszkalnych – 0,56 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej
2) związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – 18,43 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej
• od budowli – 2 proc. ich wartości określonej
Marcin Musiał
marcin.musial@infor.pl
Podstawa prawna
• Ustawa o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591).
• Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2002 r. nr 9, poz. 84).
• Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60).
• Ustawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r. nr 153, poz. 1270).