W ciągu prawie sześciu lat najlepszy fundusz zarobił o 30 pkt proc. więcej niż najgorszy. Nie ma jednak gwarancji, że za kolejne sześć lat role się nie odwrócą.
Klienci funduszy, które znalazły się na końcu listy najlepszych OFE (wyniki ich trzyletniej stopy zwrotu ogłosił w ubiegłym tygodniu KNUiFE), nie mają powodów do satysfakcji. Szefowie OFE przestrzegają jednak przed pochopnymi zmianami funduszu.
– Na pewno jeden ranking KNUiFE nie jest powodem do zmiany OFE, nawet jeżeli fundusz jest ostatni – twierdzi Grzegorz Chłopek, członek zarządu i szef departametu intestycyjnego w ING Nationale-Nederlanden PTE, którego OFE wykazało się najwyższą trzyletnią stopą zwrotu.
Historia bez gwarancji
Grzegorz Chłopek uważa, że historyczne wyniki inwestycyjne nie są gwarancją osiągnięcia podobnych stóp zwrotu w przyszłości, ale mają swoją wartość prognostyczną. Jest to też podstawa do oceny pracy zespołu zajmującego się inwestycjami. Jak podaje Grzegorz Chłopek, na ponad 6 lat istnienia jego funduszu średni czas zatrudnienia osób odpowiedzialnych za inwestycje wynosi 5 lat i 5 miesięcy. Dla porównania, OFE Allianz, który znalazł się w rankingu najniżej, wymienił osoby odpowiedzialne za zarządzanie.
– Mamy nowy zespół zarządzający i staramy się możliwie szybko poprawić wyniki – mówi Agnieszka Nogajczyk-Simeonow, która 9 miesięcy temu została prezesem PTE Allianz.
Opłaty za zmianę funduszu
160 zł – przy stażu do 12 miesięcy
80 zł – do 24 miesięcy
0 zł – powyżej 24 miesięcy
Udziałowcy nie akceptują słabych wyników i robią wszystko, żeby fundusz poprawił swoją pozycję.
Prezes OFE Allianz dodaje, że warto przyglądać się wynikom w dłuższym okresie. Jeśli więc sięgniemy po dane pokazujące stopę zwrotu od końca 1999 roku do teraz, to okaże się, że na przykład Allianz w tak długiej perspektywie uplasował się na 9 miejscu. Dla odmiany zajmujące drugą pozycję w najnowszym rankingu OFE AIG w dłuższej perspektywie osiągnęło słabsze niż Allianz wyniki inwestycyjne (11 pozycja). Z drugiej strony, widać też, że najlepszy OFE ING, również licząc od 2000 roku, wykazał się najlepszymi rezultatami.
– Ważna jest powtarzalność i stabilność wyników – uważa Artur Olech, członek zarządu PTE Generali.
Według niego analiza ostatniej trzyletniej stropy zwrotu powinna być tylko jednym z elementów oceny OFE. Warto też śledzić wyniki OFE w poszczególnych krótszych i dłuższych okresach. Pozwala to stwierdzić na przykład, czy dobry wynik w ciągu ostatnich trzech lat nie był efektem jakichś nadzwyczajnych zysków osiągniętych w jednym okresie, które bardzo ciężko będzie powtórzyć.
Hossa pomogła
Na przykład dobre wyniki mogły osiągnąć fundusze inwestujące ostatnio więcej niż inne na rynku akcji. Minione lata to przecież okres giełdowej hossy.
– Trzeba jednak pamiętać, że fundusze mogą mieć problemy z wycofaniem się bez strat z giełdy w przypadku, gdy indeksy zaczną spadać – mówi Piotr Wiśniewski, analityk w DM Amer Bank.
Przypomina jednak, że fundusze mają narzucone prawem i wewnętrznymi regulaminami zasady inwestowania. Nie mogą na przykład mocno angażować się w spółki o niskiej płynności i małej kapitalizacji.
Na poziom podejmowania ryzyka przez fundusze zwraca też uwagę Michał Szymański, członek zarządu i dyrektor inwestycyjny CU PTE.
– Podejmując duże ryzyko, można w jednym roku osiągnąć nadzwyczaj dobry wynik, ale potem następuje tąpnięcie – mówi Michał Szymański.
Dodaje, że taka sytuacja może ukryć się w rankingach 3-letnich. Rekomenduje więc analizę wyników np. za 5 lat przy jednoczesnym przyjrzeniu się rocznym stopom zwrotu. Według niego, w tych ostatnich widać konsekwentne i zrównoważone pomnażanie kapitału.
Lider zawsze mocny
Jak widać z analizy pokazującej miejsca w historycznych rankingach stóp zwrotu, nieprzypadkowo OFE ING jest liderem obecnego zestawienia. Jak mówi Grzegorz Chłopek, nigdy jego fundusz nie spadł poniżej trzeciego miejsca. W wiekszości fundusze w kolejnych okresach zajmowały bardzo różne pozycje. Na przykład początkowo dobrze wypadał Commercial Union, by później spaść na dół rankingów. Dla odmiany wlokące się na początku w ogonie tabeli OFE AIG ostatnio radzi sobie coraz lepiej. Ale widać też, że np. OFE Ergo Hestia, Skarbiec Emerytura, Pocztylion czy Pekao regularnie zajmują dalsze pozycje i potwierdzają to dane pokazujące stopę zwrotu za okres od końca 1999 r. Klient, który powierzył niemal sześć lat temu 100 zł OFE Pekao, ma teraz 183 zł, podczas gdy kwota ta ulokowana w ING NN wzrosłaby już do prawie 213 zł, czyli o ok. 16 proc.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Marcin Jaworski