Perspektywa podwyżki akcyzy na olej opałowy wywołała boom na rynku wysokiej jakości sortowanego węgla. Kompania Węglowa zakłada w tym roku co najmniej podwojenie jego sprzedaży, choć liczy się z zapotrzebowaniem czterokrotnie większym. Na znaczące zwiększenie zysków liczą także producenci kotłów węglowych.
Szefowie spółek węglowych zacierają ręce, bo wysokiej jakości węgiel sortowany ma szansę stać się w tym roku hitem sprzedaży. Kompania Węglowa, która w ubiegłym roku sprzedała 270 tys. ton takiego węgla (rok wcześniej ok. 140 tys. ton), zakłada tegoroczną sprzedaż na poziomie pół miliona ton. Jeśli popyt będzie większy, możliwości produkcyjne zostaną jeszcze bardziej zwiększone.
– Możemy produkować do miliona ton rocznie specjalnego węgla ekologicznego retopal – informuje Zbigniew Madej, rzecznik kompanii, gdzie taki węgiel produkowany jest w dwóch kopalniach: Piast (możliwości przeróbcze 700 tys. ton) oraz Piekary. Z węglowego boomu skorzysta także Katowicki Holding Węglowy (KHW), który od kilku lat sprzedaje swój sztandarowy produkt pod nazwą ekoret, współpracując z producentami nowej generacji pieców retortowych. W ubiegłym roku sprzedaż wyniosła 180 tys. ton, ale w przypadku podrożenia oleju opałowego wskaźnik sprzedaży z pewnością wystrzeli ostro w górę.
– Do tej pory sprzedaż zwiększała się systematycznie, ale tegoroczny poziom trudno określić – uważa Ryszard Fedorowski z KHW. Przyznaje natomiast, że ekoret już teraz jest konkurencyjny cenowo w stosunku do ropy i gazu. Po zapowiadanych podwyżkach akcyzy sprzedawałby się jeszcze lepiej.
Sama sprzedaż węgla mogącego zastąpić drogi olej opałowy, nawet w przypadku znacznego zwiększenia obrotów w detalu, nie przyniesie dostawcom takich zysków, na jakie mogliby liczyć, dogadując się z instytucjami oraz bankami mogącymi organizować oraz finansować modernizację sposobu ogrzewania. Kompania Węglowa podjęła współpracę z Polską Izbą Ciepłowniczą, której celem ma być instalowanie nowoczesnych pieców węglowych np. w szkołach, szpitalach czy na małych osiedlach mieszkaniowych. Z kolei KHW współpracuje od pewnego czasu z Bankiem Ochrony Środowiska, który kredytuje inwestycje związane z przejściem na ekologiczny system ogrzewania. Powstała jednak nowa sytuacja, która do obecnych rozwiązań może nie pasować.
– Mamy sygnały, że część osób będzie rezygnować z ogrzewania olejem na rzecz węgla. Problem w tym, że olej już jest ekologiczny i kredytowanie takich przypadków jest niewiadomą. BOŚ jeszcze się w tej sprawie nie wypowiedział – informuje R. Fedorowski.
Inwestycji zmieniających sposób ogrzewania na dużą skalę można się wkrótce spodziewać w gminach, które prawdopodobnie skorzystają z kredytów na działania w zakresie ochrony środowiska. Taki program zakończono w ubiegłym roku w Tychach na Śląsku, gdzie w latach 2002–2004 miasto finansowało 70 proc. kosztów wymiany nisko wydajnych kotłów węglowych.
Z pewnością na węgiel najszybciej przerzucą się ci, którzy planowali zmianę systemu ogrzewania już wcześniej, ale których przestraszyła nowa akcyza. Niestety, nie oznacza to, że na zmianie decyzji na pewno zyskają: system fiskalny wciąż jest nieprzewidywalny, więc obecna sytuacja może równie szybko się odwrócić.
Adam Woźniak
OPINIA
prof. Andrzej Barczak, Akademia Ekonomiczna w Katowicach
Jeżeli podwyżki akcyzy na olej opałowy wymuszą stosowanie nowych technologii spalania węgla, będzie to dobry bodziec proekologiczny. Z drugiej strony, sprzedaż węgla wzrośnie, co przyczyni się do zmniejszenia liczby zwolnień w górnictwie. Jednak efekty obecnego wzrostu zainteresowania węglem przyjdą dopiero za dwa-trzy lata, bo inwestycje wymagają czasu i środków.
