Wkrótce ma zapaść decyzja o losie Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych (PAIiIZ). W sejmowej Komisji Gospodarki leży projekt utworzenia nowej instytucji, w założeniach skuteczniejszej od poprzedniczki, wspierającej eksport i polskie inwestycje za granicą.
Konieczność radykalnej reformy PAIiIZ, od dawna krytykowanej za brak efektywności, potwierdzają ostatnie spektakularne porażki w próbach ściągnięcia do Polski dużych inwestycji z branży motoryzacyjnej. Agencji zarzuca się ograniczenie działań do rozdawania folderów, a jej pracownicy przyznają: możemy być tylko pośrednikami.
– Potrzebujemy zwiększenia kompetencji, które porozrzucane są po różnych szczeblach – twierdzi wiceprezes PAIiIZ Marcin Kaszuba.
Czy nowy projekt, który ma dopiero stworzyć podstawy pod budowę w pełni skutecznej instytucji, nieustępującej efektywnością dawanemu za przykład Czechinvestowi, zapewni jej samodzielność już na starcie? Na razie trudno to ocenić, bo pomiędzy posłami a przedstawicielami rządu zabrakło porozumienia w najważniejszej kwestii, dotyczącej wykorzystania w tworzeniu nowej Polskiej Agencji Handlu i Inwestycji wydziałów ekonomiczno-handlowych (WEH), działających obecnie przy polskich ambasadach. Dzięki włączeniu ich do struktury agencji, miałaby ona swoje placówki za granicą, których nie ma obecna PAIiIZ.
Według Adama Szejnfelda, przewodniczącego sejmowej Komisji Gospodarki, utrzymywanie wydziałów w obecnym kształcie nie ma sensu.
– To relikt przeszłości i zamrażarka dla przegranych prezesów z dawnych central handlu zagranicznego, którzy często nie znają języka kraju, w którym pracują – powiedział „GP” A. Szejnfeld.
Nic więc dziwnego, że perspektywa likwidacji wydziałów budzi zdecydowany opór. Konsekwencją braku porozumienia – wersję poselską torpedują resorty gospodarki i spraw zagranicznych – stało się niedawne zablokowanie prac nad ustawą, a perspektywa fiaska w osiągnięciu zamierzonego celu wydaje się, niestety, całkiem realna. Choć pojawiła się możliwość kompromisu polegającego na odwróceniu sytuacji i włączeniu pracowników obecnego PAIiIZ do wydziałów ekonomiczno-handlowych, posłowie nie ukrywają, że taka hybryda tylko zakonserwuje status quo z praktycznie kosmetycznymi zmianami.
– Próbujemy jeszcze rozmawiać. To powinna być nowa instytucja, inna niż PAIiIZ, z rozszerzonym zakresem działania – twierdzi A. Szejnfeld.
Co na to wszystko PAIiIZ? Jej przedstawiciele stronią od oficjalnych wypowiedzi argumentując, iż rzeczywiste zaangażowanie agencji w prace nad ustawą jest niewielkie. Nieformalnie przyznają, że w decyzjach przygotowujących strukturę i zakres działania nowej instytucji aspekt polityczny zdecydowanie przeważa nad merytorycznym.
Adam Woźniak