Od 1 stycznia br. obowiązuje nowe rozporządzenie w sprawie ewidencji podatkowej nieruchomości. Ewidencja jest konieczna, gdyż stanowi podstawę do wymierzania i poboru podatków: od nieruchomości, rolnego i leśnego. Dane zawarte w ewidencji wynikają m.in. z deklaracji składanych przez podatników.
Organy podatkowe mają obowiązek prowadzić ewidencję podatkową nieruchomości w systemie informatycznym. Ewidencja niezbędna jest dla potrzeb wymiaru i poboru podatku od nieruchomości oraz podatku rolnego i podatku leśnego. Ewidencje prowadzą organy podatkowe, a w przypadku podatków lokalnych, w tym podatku od nieruchomości, organem takim jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). Tak więc stosowną ewidencję podatkową prowadzą gminy.
Informacji dostarczają podatnicy
Ewidencja podatkowa nieruchomości zawiera dane o podatnikach i przedmiotach opodatkowania. Nic nie dzieje się jednak bez udziału podatnika. Ewidencja podatkowa nieruchomości w szczególności opiera się na danych wynikających z informacji i deklaracji składanych przez podatników na podstawie przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz przepisów o podatku rolnym i podatku leśnym, danych zawartych w księgach wieczystych, w ewidencji gruntów i budynków oraz innych ewidencjach i rejestrach, w tym prowadzonych przez organy administracji publicznej. Oznacza to, że ewidencja zawiera w szczególności dane m.in. z:
• aktów notarialnych,
• ewidencji decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i wydanych decyzji o pozwoleniu na budowę,
• planu zagospodarowania przestrzennego,
• ewidencji prowadzonych przez urzędy skarbowe,
• Krajowej Ewidencji Podatników.
Przykładowo podatnicy podatku od nieruchomości mają obowiązek składać właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, sporządzoną na formularzu według ustalonego wzoru, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości lub od dnia zaistnienia zdarzenia mającego wpływ na wysokość opodatkowania (art. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych). Również osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a także jednostki organizacyjne Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe mają obowiązek składać, w terminie do dnia 15 stycznia, organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania, deklaracje na podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy, sporządzone na formularzu według ustalonego wzoru, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku. Co więcej, obowiązek składania informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości dotyczy również podatników korzystających ze zwolnień na mocy przepisów niniejszej ustawy.
Dane potrzebne organom podatkowym
Organy podatkowe mają obowiązek prowadzić ewidencję podatkową nieruchomości w określony sposób. Zasady te określa rozporządzenie ministra finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie ewidencji podatkowej nieruchomości (Dz.U. nr 107, poz. 1138).
Widać więc wyraźnie, że nie tylko podatnicy mają przeróżne obowiązki w postaci informowania organów podatkowych o wszelkich istotnych dla wymiaru podatku zmianach oraz składania deklaracji. Ustawodawca nałożył również określone obowiązki na organy podatkowe. Wspomniane rozporządzenie określa zasady prowadzenia przez organy podatkowe ewidencji podatkowej nieruchomości w systemie informatycznym, w tym zakres informacji objętych tą ewidencją.
Dane o podatnikach
W ewidencji wykazuje się dane dotyczące podatników, w tym:
1) w odniesieniu do osób fizycznych:
• nazwisko,
• pierwsze imię,
• drugie imię,
• adres zamieszkania,
• numer identyfikacji podatkowej (NIP),
• numer ewidencyjny PESEL,
• numer identyfikacyjny REGON, o ile został nadany;
2) w odniesieniu do osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej:
• nazwę pełną lub nazwę skróconą (firma),
• adres siedziby,
• numer identyfikacji podatkowej (NIP),
• numer identyfikacyjny REGON.
Jeżeli osobie fizycznej nie nadano numeru ewidencyjnego PESEL, w ewidencji wykazuje się datę urodzenia oraz imiona rodziców podatnika. Ponadto w ewidencji wykazuje się, czy podatnik jest właścicielem, posiadaczem samoistnym, użytkownikiem wieczystym lub posiadaczem zależnym przedmiotów opodatkowania.
Dane o nieruchomości
W ewidencji wykazuje się dane dotyczące przedmiotów opodatkowania, w tym:
1) w odniesieniu do gruntów:
• powierzchnię, określoną z dokładnością do 1 m2,
• identyfikatory działek ewidencyjnych,
• numer księgi wieczystej lub zbioru dokumentów oraz nazwę sądu, w którym jest prowadzona księga wieczysta lub zbiór dokumentów;
2) w odniesieniu do budynków lub ich części:
• powierzchnię użytkową, określoną zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych,
• identyfikatory budynków,
• numer księgi wieczystej lub zbioru dokumentów oraz nazwę sądu, w którym jest prowadzona księga wieczysta lub zbiór dokumentów, jeżeli budynek stanowi odrębny od gruntu przedmiot własności.
3) w odniesieniu do budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – wartość stanowiącą podstawę opodatkowania budowli, określoną zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych.
Jeżeli w budynku znajdują się wydzielone samodzielne lokale mieszkalne lub lokale o innym przeznaczeniu, w rozumieniu przepisów o własności lokali – w ewidencji wykazuje się identyfikator lokalu oraz numer księgi wieczystej i nazwę sądu, w którym jest prowadzona księga wieczysta dla lokalu będącego przedmiotem odrębnej własności.
Ewidencja podatkowa nieruchomości
Ewidencja obejmuje dane niezbędne do wymiaru i poboru podatku od nieruchomości, podatku rolnego lub podatku leśnego, w tym:
• dane dotyczące podatników podatku od nieruchomości, podatku rolnego lub podatku leśnego,
• dane dotyczące gruntów, budynków lub ich części, a także budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, podlegających opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, oraz gruntów podlegających opodatkowaniu podatkiem rolnym lub podatkiem leśnym.
Agnieszka Witkiewicz