Gdy polska spółka uzyska dochody z tytułu dywidendy od spółki mającej siedzibę w innym państwie UE, a spółka wypłacająca dywidendę otrzymała swoją dywidendę od innej spółki mającej siedzibę w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, odliczeniu w Polsce podlega również kwota podatku zapłaconego przez tę inną spółkę, której udziałowcem jest spółka wypłacająca dywidendę do spółki polskiej.
Wprowadzone nowe brzmienie art. 20 updop miało przede wszystkim na celu dostosowanie tego przepisu do postanowień dyrektywy Rady 2003/123/WE z 22 grudnia 2003 r. zmieniającej dyrektywę 90/435/EWG w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego w przypadku spółek dominujących i spółek zależnych różnych państw członkowskich.
Zgodnie z przepisami tych dyrektyw zwolnione z opodatkowania „u źródła” są dywidendy wypłacane na rzecz spółek powiązanych oraz dywidendy wypłacane na rzecz zakładów spółek powiązanych.
Natomiast spółka z siedzibą w państwie członkowskim UE otrzymująca dywidendę bezpośrednio od spółki powiązanej, mającej siedzibę w innym państwie unijnym, albo otrzymująca takie płatności za pośrednictwem zagranicznego zakładu może odliczyć od podatku od całości dochodów kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w tym innym państwie członkowskim od tej części zysku, z którego dywidenda została wypłacona (tzw. zaliczenie pośrednie). Maksymalna wysokość odliczenia nie może jednak przekroczyć określonych limitów.
Ponadto dyrektywa 2003/123/WE umożliwia dokonanie takiego samego odliczenia w stosunku do kwot podatków zapłaconych przez kolejne spółki powiązane wypłacające dywidendę.
Według nowych przepisów (art. 20 ust. 4 updop), w przypadku gdy spółka z siedzibą w Polsce uzyska dochody z tytułu dywidendy od spółki mającej siedzibę w innym państwie członkowskim, która z kolei otrzymała dywidendę od innej spółki mającej siedzibę w innym niż Polska państwie UE, odliczeniu w spółce w Polsce podlega również kwota podatku od dochodów, z których zysk został wypłacony, zapłaconego przez tę inną spółkę, której udziałowcem jest spółka wypłacająca dywidendę do Polski.
Przykład
Spółki B i C mające osobowość prawną mają siedziby każda w innym państwie członkowskim UE.
Spółka A mająca siedzibę w Polsce posiada w kapitale spółki B udział w wysokości 20%.
Spółka B natomiast posiada 30% udziałów w spółce C.
Dywidendy wypłacane przez spółkę C spółce B oraz przez spółkę B spółce A korzystają ze zwolnienia od podatku z tytułu dochodów z udziału w zyskach.
Spółka C przekazała spółce B dywidendę w wysokości równowartości 100 000 zł.
Podatek od zysku, z którego była wypłacona ta dywidenda, wynosił równowartość 8000 zł.
Określając wielkość odliczeń, kwotę podatku zapłaconego w obcym państwie na podstawie art. 20 ust. 8 ustawy przelicza się na złote według kursu średniego Narodowego Banku Polskiego z dnia zapłaty tego podatku.
Spółka B przekazała spółce A dywidendę w wysokości równowartości 60 000 zł.
Podatek od zysku, z którego była wypłacona ta dywidenda, wynosił równowartość 5000 zł.
Zgodnie z art. 20 ust. 6 ustawy łączna kwota tych odliczeń nie może przekroczyć tej części podatku, która została obliczona przed dokonaniem odliczenia i która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany z tego źródła dochodu.
Spółka A może zatem odliczyć 19% × 60 000 zł = 11 400 zł.
A zatem spółka w Polsce nie będzie mogła odliczyć całego podatku 5000 zł + 8000 zł = 13 000 zł pobranego w państwach członkowskich od zysku, z którego były wypłacane dywidendy. Jednak i tak na podstawie nowych przepisów spółka A będzie mogła odliczyć kwotę wyższą o 11 400 zł – 5000 zł = 6400 zł niż w przypadku, gdyby dokonywała odliczenia podatku od zysku pobranego jedynie w państwie siedzibie spółki B (5000 zł) bezpośrednio wypłacającej dywidendę spółce A.
Niemniej jednak z uwagi na niską stawkę podatku w Polsce w stosunku do innych państw członkowskich przepis ten może nie mieć dużego wpływu na obniżenie podatku płaconego w Polsce.
Przedstawione odliczenie stosuje się również do każdej kolejnej spółki, podlegającej w innym niż Polska państwie UE opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania, wypłacającej dywidendę lub inne należności z tytułu udziału w zyskach osób prawnych na rzecz spółki, która posiada w jej kapitale odpowiednio wysoki bezpośredni udział, o czym stanowi art. 20 ust. 5 updop.
W razie braku możliwości odliczenia w danym roku, kwotę podatku odlicza się w następnych latach podatkowych, o czym stanowi art. 20 ust. 7 updop.
Przepisy przewidują pewne ograniczenia możliwości skorzystania ze wspomnianych odliczeń. Przede wszystkim wymagane jest, aby spółki wypłacające dywidendę podlegały w państwach ich siedzib opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów. Ponadto wymagany jest odpowiednio wysoki bezpośredni udział spółki otrzymującej dywidendę w kapitale spółki wypłacającej.
W okresie od 1 stycznia 2005 r. do 31 grudnia 2006 r. udział ten nie może być mniejszy niż 20%.
Natomiast w okresie od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r. w – nie mniejszy niż 15%, o czym stanowi art. 8 nowelizacji.
Wymagane jest również posiadanie udziałów w spółce wypłacającej dywidendę nieprzerwanie przez okres dwóch lat.
Aby skorzystać z odliczenia, należy posiadać udziały przez co najmniej 2 lata.
Na podstawie art. 20 ust. 10 updop odliczenia te mają jednak zastosowanie również w przypadku, gdy okres dwóch lat nieprzerwanego posiadania udziałów upływa po dniu uzyskania tych dochodów.
W przypadku niedotrzymania warunku posiadania udziałów (akcji) przez ten okres spółka, która dokonała odliczenia, jest obowiązana do złożenia korekty zeznania za lata podatkowe, w których dokonano odliczenia, i zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę. Odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu do złożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (straty) za rok podatkowy.
Krzysztof Lis
odpowiadamy na pytania: www.infor.pl/pytaniasfk
Podstawy prawne
• ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost. zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 254, poz. 2533
• ustawa z 18 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw – Dz.U. Nr 254, poz. 2533