REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Trudne życie w strefie euro

REKLAMA

Polityka monetarna Polski od 2005 roku będzie dyktowana przez chęć przystąpienia naszego kraju do strefy euro w jak najbliższym czasie. Przedstawiciele rządu i Narodowego Banku Polskiego mają do końca stycznia 2005 r. spotkać się i ustalić strategię w tej sprawie. Przede wszystkim dyskusja będzie dotyczyła sposobów spełnienia czterech podstawowych warunków z Maastricht dotyczących deficytu budżetowego, długu publicznego, stóp procentowych oraz inflacji.
O ile przystąpienie Polski do strefy euro jest kwestią czasu, o tyle życie w strefie euro może być trudne. Ta trudność będzie wynikała z tego, jaką politykę monetarną ma prowadzić Europejski Bank Centralny (EBC) w rozszerzonej strefie euro po przyjęciu 10 nowych członków (w tym i Polski) oraz trzech starych niezdecydowanych: Wielkiej Brytanii, Szwecji oraz Danii. Czyli gdyby strefa euro obejmowała wszystkie kraje, to miałaby 25 członków. Do tego należy doliczyć kraje oczekujące w kolejce – nieważne, na jakim etapie: Bułgaria, Rumunia, Chorwacja, Turcja, Ukraina i wtedy mamy 30 krajów członkowskich!
Trudne godzenie interesów
Unia Europejska jest organizacją o charakterze państwa federalnego i chce prowadzić jednolitą politykę monetarną (EBC oraz euro), podczas gdy zostawiła politykę fiskalną poszczególnym członkom. I tu tkwi jej bezwładność. Problemem w działaniu zjednoczonej Europy jest to, że każde państwo kieruje się przede wszystkim interesem narodowym ponad interesami wspólnotowymi. Często prowadzi to do paraliżu decyzyjnego. Wystarczy, aby jedno państwo było przeciwne i już decyzja nie wejdzie w życie.
Po rozszerzeniu strefy euro będziemy mieli problem (który zresztą jest w tej chwili w UE – 12) polegający na tym, że polityka monetarna jest ustalona centralnie, w EBC we Frankfurcie nad Menem, natomiast polityka fiskalna jest ustalona w poszczególnych stolicach UE. Ten brak synchronizacji między polityką monetarną a fiskalną będzie dużym problemem dla strefy euro, a szczególnie po jej rozszerzeniu o wyżej wymienione kraje.
W tych warunkach proces decyzyjny dotyczący polityki monetarnej będzie bardzo długi i żmudny, jeśli mamy zakładać, że każdy kraj członkowski musi mieć przedstawiciela w Radzie Gubernatorów EBC, który ustala politykę monetarną dla strefy euro. Dla przykładu, obecna Rada składa się z 18 członków – 6 członków Rady Wykonawczej (Executive Board), którzy zarządzają bankiem na co dzień, oraz 12 prezesów banków centralnych krajów członkowskich strefy euro. W przypadku rozszerzenia o 10 kolejnych członków ta liczba zbliży się prawie do 30! W tych warunkach proces decyzyjny oraz procedura głosowania nad poszczególnymi punktami staje się czasochłonna oraz bardzo skomplikowana. Tym bardziej że proces decyzyjny w UE polega na konsensusie, czyli ogólnej zgodzie. Trudno jest przekonać 30 „mędrców” do swoich racji, szczególnie, gdy mają na względzie własne interesy narodowe.
Reforma jest konieczna
Potrzebna jest zatem reforma usprawniająca podejmowanie decyzji. Jednocześnie powstaje pytanie, jak mogą być podzielone głosy w EBC, aby reprezentowały wolę większości.
Może to być centralizacja polegająca na tym, że proces decyzyjny jest scentralizowany w rękach kilku wybranych, na przykład 6 członków Rady Wykonawczej EBC. Drugim sposobem podejmowania decyzji mogą być głosy ważone, czyli głosy pochodzące od prezesów banków centralnych podzielone według pewnych wybranych kryteriów takich jak liczba ludności danego kraju czy wielkości PKB. Ten system faworyzowałby bogate kraje, ale też i te, które mają niską liczbę ludności, takie jak Luksemburg, Belgia, Holandia czy Dania, na niekorzyść Polski, która ma dużą liczbę ludności, ale mniejszy PKB. Natomiast duże kraje, takie jak Niemcy, Francja, Wielka Brytania czy Włochy, czułyby naturalną potrzebę posiadania miejsc w Radzie, dlatego że mają dużą liczbę ludności i wysoki PKB. Trzecim sposobem jest system reprezentacyjny, gdzie głosy mogą być podzielone między grupy składające się z prezesów banków centralnych łączonych według wybranych kryteriów, takich jak PKB, liczba ludności czy wielkość posiadanych rezerw walutowych. Ci przedstawiciele grup krajowych mogą razem z członkami Rady Wykonawczej mieć prawo głosu co do polityki monetarnej EBC. Ostatnim sposobem jest rotacja, polegająca na tym, że prezesi banków centralnych obejmowaliby prawo głosowania razem z Radą Wykonawczą na dany okres. Ten system może być wzbogacony o rozwiązanie polegające na tym, że kraje z wysokim PKB (Francja, Niemcy czy Włochy) i/lub kraje o wysokiej liczbie ludności (Francja, Niemcy, Włochy, Polska, Hiszpania czy Wielka Brytania), mają stałe głosy, a inne mniejsze kraje pod względem PKB, liczby ludności czy rezerw walutowych miałyby miejsce rotacyjne. Jednak istnieje groźba, że takie kraje, jak Luksemburg, Estonia, Cypr czy Malta mogą rzadko brać udział w systemie decyzyjnym. Każdy z powyższych systemów ma swoje wady i może nie być akceptowany przez wszystkich członków strefy euro. Wtedy w grę wchodzi system demokratyczny – głosowanie, czyli dyktatura większości nad mniejszością. Ale w warunkach unijnych demokracja zawodzi, dlatego że każde państwo może zawetować decyzję UE.
Obszary nieporozumień
Podstawową przyczyną nieporozumienia w prowadzeniu polityki monetarnej może być cykl koniunkturalny polegający na tym, że różne kraje mogą być w różnych fazach koniunkturalnych i mogą potrzebować odmiennej polityki monetarnej. Najlepszym przykładem jest obecna sytuacja w Polsce i w Niemczech. Polska potrzebuje restrykcyjnej polityki monetarnej, czyli wysokich stóp procentowych, aby zdławić pojawiającą się inflację, podczas gdy Niemcy potrzebują niskich stóp procentowych, aby ożywić gospodarkę, która wzrośnie tylko o 1,4 proc. w roku 2004.
Drugim nieporozumieniem może być fakt, że w strefie euro mogą być obszary wysokiej lub niskiej inflacji. Dla przykładu nowe kraje UE – 10 mają wyższy wzrost gospodarczy i w związku z tym są narażone na wysoką inflację. Więc dla ich dobra należałoby utrzymać stopy procentowe na wysokim poziomie. Natomiast stara Unia (UE – 12) ma niski wzrost gospodarczy przewidziany w tym roku na poziomie 1,8 proc. i z kolei dla nich należałoby utrzymać niskie stopy procentowe, aby wywołać wzrost gospodarczy. Asymetria gospodarcza między starą a nową unią będzie mieć kluczowe znaczenia w procesie decyzyjnym.
Polityka monetarna musi być dopasowana do polityki fiskalnej. o­ne muszą się uzupełniać. Natomiast w UE polityka monetarna jest prowadzona centralnie w EBC, podczas gdy polityka fiskalna pozostaje w rękach poszczególnych państw, więc w ramach spełnienia obietnic politycznych dane kraje mogą poluzować politykę fiskalną, podczas gdy powinny ją zaostrzyć.
Wszystko to będzie utrudniać realizację wspólnej polityki monetarnej w rozszerzonej strefie euro. Polska powinna pomyśleć o tym, jaką rolę będzie odgrywać w strefie euro, aby ta wspólna polityka monetarna była dla niej korzystna.
Richard Mbewe
Autor jest głównym ekonomistą w Warszawskiej Grupie Inwestycyjnej


Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ceny 2025: Ile kosztuje wykończenie mieszkania (pod klucz) u dewelopera?

Czy deweloperzy oferują wykończenie mieszkań pod klucz? W jakiej cenie? Jak wielu nabywców się na nie decyduje? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Kandydaci na prezydenta 2025 [Sondaż]

Którzy kandydaci na prezydenta w 2025 roku mają największe szanse? Oto sondaż Opinia24. Procenty pierwszej trójki rozkładają się następująco: 35,3%, 22,1% oraz 13,2%.

E-doręczenia: 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi

E-doręczenia funkcjonują od 1 stycznia 2025 roku. Przedstawiamy 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi ekspertki. Jakie podmioty muszą posiadać adres do e-doręczeń? Czy w przypadku braku odbioru przesyłek z e-doręczeń w określonym czasie będzie domniemanie doręczenia?

REKLAMA

Brykiety drzewne czy drewno kawałkowe – czym lepiej ogrzewać dom i ile to kosztuje? Zestawienie kaloryczności gatunków drewna

Każdy rodzaj paliwa ma swoje mocne strony. Polska jest jednym z większych producentów brykietów w Europie i znaleźć u nas można bardzo szeroką ich gamę. Brykietowanie to proces, który nadaje drewnu nową strukturę, zagęszcza je. Brykiet tej samej wielkości z trocin dębowych ma taką samą wagę jak z trocin sosnowych czy świerkowych. Co więcej, brykiet z trocin iglastych ma wyższą wartość kaloryczną, ponieważ drewno iglaste, niezależnie od lekkiej wagi, tak naprawdę jest bardziej kaloryczne od liściastego. Do tego jeśli porównamy polano i brykiet o tej samej objętości, to brykiet jest cięższy od drewna.

Ratingi ESG: katalizator zmian czy iluzja postępu?

Współczesny świat biznesu coraz silniej akcentuje znaczenie ESG jako wyznacznika zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście ratingi ESG odgrywają kluczową rolę w ocenie działań firm na polu odpowiedzialności środowiskowe, społecznej i zarządzania. Ale czy są one rzeczywistym impulsem do zmian, czy raczej efektowną fasadą bez głębszego wpływu na biznesową rzeczywistość? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

Chiński model AI (DeepSeek R1) tańszy od amerykańskich a co najmniej równie dobry. Duża przecena akcji firm technologicznych w USA

Notowania największych amerykańskich firm związanych z rozwojem sztucznej inteligencji oraz jej infrastrukturą zaliczyły ostry spadek w poniedziałek, w związku z zaprezentowaniem tańszego i wydajniejszego chińskiego modelu AI, DeepSeek R1.

REKLAMA

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka a dokumentacja pracownicza rodzica. MRPiPS odpowiada na ważne pytania

Po co pracodawcy dostęp do całości orzeczenia o niepełnosprawności dziecka? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na wątpliwości Rzeczniczki Praw Dziecka. Problem dotyczy dokumentowania prawa do dodatkowego urlopu wychowawczego rodzica dziecka z niepełnosprawnością.

2500 zł dla nauczyciela (nie każdego) - na zakup laptopa. MEN: wnioski do 25 lutego 2025 r. Za droższy model trzeba będzie dopłacić samemu

Nauczyciele szkół ponadpodstawowych i klas I-III szkół podstawowych mogą od poniedziałku 27 stycznia 2025 r. składać wnioski o bon na zakup sprzętu w programie "Laptop dla nauczyciela" – poinformowali ministra edukacji Barbara Nowacka i wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Na złożenie wniosków nauczyciele mają 30 dni (do 25 lutego 2025 r. – PAP), kolejne 30 dni przeznaczone będzie na ich rozpatrzenie. Bony mają być wręczane w miesiącach kwiecień-maj 2025 r., a wykorzystać je będzie można do końca 2025 roku.

REKLAMA