Strona główna » Rozliczanie VAT od zakupów związanych ze sprzedażą opodatkowaną

Rozliczanie VAT od zakupów związanych ze sprzedażą opodatkowaną

28 października 2004, 00:00

REKLAMA

Sprzedaż materiałów promocyjnych przez urząd miasta będzie sprzedażą opodatkowaną. Urząd miasta będzie zatem podatnikiem w stosunku do tej czynności i dlatego musi naliczyć podatek VAT, a następnie dokonać jego rozliczenia w deklaracji podatkowej dla podatku VAT, czyli zestawić podatek należny od sprzedaży z podatkiem naliczonym od zakupów związanych ze sprzedażą opodatkowaną.

Opisany w „GSiA” nr 18 z br. na str. 41 problem opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży materiałów promocyjnych przez urząd miasta wywołał koleje pytanie z Państwa strony dotyczące sposobu, w jaki organ władzy publicznej lub urząd obsługujący taki organ powinien rozliczać podatek naliczony od sprzedaży opodatkowanej. W przypadku bowiem tych podmiotów zdecydowana większość sprzedaży nie podlega podatkowi VAT, gdyż zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca o podatku od towarów i usług, czyli ustawy o VAT, (Dz.U. nr 54, poz. 535), „nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych”. Zatem tylko w przypadku, w którym faktycznie występuje konsumpcja oraz konkurencja z podmiotami prawa prywatnego, organy i urzędy publiczne uznawane są za podatników VAT i w takim zakresie, w jakim wykonują czynności, w stosunku do których są podatnikami VAT, podlegają tym samym zasadom co wszyscy pozostali podatnicy podatku VAT.

W związku z tym sprzedaż materiałów promocyjnych przez urząd miasta będzie sprzedażą opodatkowaną, gdyż nie mieści się w definicji „realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one (tu: urząd miasta – przypis red.) powołane”. Urząd miasta będzie zatem podatnikiem w stosunku do tej czynności i dlatego musi naliczyć podatek VAT, a następnie dokonać jego rozliczenia w deklaracji podatkowej dla podatku VAT, czyli zestawić podatek należny od sprzedaży z podatkiem naliczonym od zakupów związanych ze sprzedażą opodatkowaną. Pozostaje jednak nadal pytanie, jak powinien to zrobić?

Zasady częściowego odliczania podatku naliczonego

Zgodnie z generalną zasadą określoną w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych.

W przypadku nabycia towarów i usług związanych z wykonywaniem czynności dających prawo do odliczenia podatku naliczonego oraz czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, odliczeniu podlega jedynie kwota podatku naliczonego związanego z wykonywaniem czynności, w stosunku do których podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zatem podatnicy wykonujący czynności mieszane, tzn.: równocześnie czynności w stosunku, do których przysługuje im prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, oraz czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, mają obowiązek odrębnego określenia kwot podatku naliczonego, związanego z czynnościami umożliwiającymi obniżenie podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części tych kwot (niemożliwe jest stwierdzenie, w jakim stopniu nabyte towary lub usługi wykorzystywane są przez podatnika do czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego, a w jakim do innych czynności), część kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu należy ustalić na podstawie tzw. struktury sprzedaży. Oznacza to, że podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w związku z którymi przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Zgodnie z zasadami, określonymi w ustawie o VAT, przy ustalaniu tzw. struktury sprzedaży, proporcja, będąca podstawą do obliczenia części kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu, jest ustalana jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia podatku należnego, w całkowitym obrocie podatnika. Tych wyliczeń podatnik dokonuje na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego ustalana jest proporcja.

Przy czym w sytuacji, gdy wskaźnik udziału czynności dających prawo do odliczenia podatku naliczonego do całości czynności wykonywanych przez podatnika:

• przekroczy 98 proc. – podatnik ma prawo do odliczenia całej kwoty podatku naliczonego;

• nie przekroczy 2 proc. – podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Korekta odliczonego podatku naliczonego

W przypadku zastosowania struktury sprzedaży i częściowego odliczania podatku naliczonego odliczenie to następuje w dwóch etapach.

W pierwszym, w miesiącu zakupu towaru lub usługi, podatnik dokonuje odliczenia podatku naliczonego przy użyciu proporcji ustalonej na podstawie obrotów z poprzedniego roku podatkowego. Przy czym jeżeli proporcja przekracza 98 proc., to podatek naliczony może być odliczony w pełnej wysokości. Z kolei jeżeli proporcja nie przekracza 2 proc., to cała kwota nie podlega odliczeniu.

Drugi etap ma miejsce po zakończeniu roku podatkowego, w którym dokonano zakupu. Na podstawie rzeczywistej proporcji, wynikającej z obrotów uzyskanych w tym roku, powinna być dokonana weryfikacja i ewentualna korekta kwoty odliczonego podatku (odliczenie ostateczne). Korekta podatku naliczonego następuje w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następnego, tj. za styczeń lub I kwartał następnego roku. Należy podkreślić, że zasady odliczenia pełnej kwoty przy proporcji przekraczającej 98 proc. i brak prawa do odliczenia podatku przy proporcji nieprzekraczającej 2 proc. nie dotyczą proporcji ostatecznej, tym samym przy ostatecznym rozliczeniu – odliczenie powinno opierać się na rzeczywistej proporcji. Wniosek taki wypływa bezpośrednio z analizy art. 91 ust. 1 ustawy o VAT, który w przypadku proporcji ostatecznej odsyła do art. 90 ust. 2–9, nie zwiera on natomiast odniesienia do art. 90 ust. 10.

Korekty ostatecznej nie dokonuje się, jeżeli kwota korekty nie przekroczy 0,01 proc. kwoty podatku naliczonego podlegającego korekcie.

Szczegółowe uregulowania w tym zakresie zawarte są w art. 90 i art. 91 ustawy o VAT z 11 marca 2004 r.

Postępowanie – krok po kroku

Poniżej zostało zaprezentowane przykładowe rozliczenie podatku naliczonego za maj 2006 r.

Urząd miasta w maju 2006 r. nabywa towary za 2440 zł brutto (tu: koszulki), które następnie sprzedaje. Dodatkowo, dokonując czynności opodatkowanych (tu: sprzedaż koszulek), kupuje również np: energię elektryczną. Całkowity koszt energii w maju wyniósł 6100 zł brutto. Jednak energia elektryczna wykorzystywana będzie nie tylko przy wykonywaniu czynności dających prawo do odliczenia podatku naliczonego, ale również przy wykonywaniu czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego (czynności statutowe).

Rozliczenie podatku naliczonego:

(1) Urząd miasta, nabywając koszulki, otrzymuje fakturę od sprzedawcy, na której wyodrębniony jest podatek VAT. Kwota tego podatku dla urzędu stanowić będzie naliczony podatek VAT, który w całości jest związany ze sprzedażą opodatkowaną. Zatem 100 proc. podatku VAT od zakupu koszulek będzie podlegało całkowitemu odliczeniu od podatku należnego VAT.

Z tytułu nabytych koszulek urząd miasta w deklaracji za maj 2006 r. odliczy od kwoty podatku należnego 440 zł (100 proc. VAT od nabytych koszulek).

(2) W celu ustalenia, o jaką część kwoty podatku naliczonego od nabytej energii elektrycznej podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego, konieczne jest ustalenie struktury sprzedaży za 2005 r.

Struktura sprzedaży w 2005 r. wynosi:

• 5 proc. – obrót z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego,

• 95 proc. – obrót z tytułu czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego.

Z tytułu nabytej energii elektrycznej urząd miasta w deklaracji za maj 2006 r. odliczy od kwoty podatku należnego dalsze 55 zł (5 proc. z 1100 zł).

(3) Po zakończonym roku, podatnik będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku odliczonego, ale tylko tego, w stosunku do którego zastosowano strukturę sprzedaży i częściowe odliczenie, czyli w przykładzie – od nabytej energii elektrycznej.

W tym celu konieczne będzie ustalenie struktury sprzedaży za rok 2006 i obliczenie kwoty podatku naliczonego, jaka faktycznie powinna być odliczona.

Struktura sprzedaży w 2006 r. wynosi:

• 90 proc. – obrót z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego,

• 10 proc. – obrót z tytułu czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego.

Ze struktury sprzedaży w 2006 r. wynika, że kwota podatku naliczonego, podlegająca odliczeniu, wyniesie 110 zł (10 proc. z 1100 zł), tj. o 55 zł więcej, niż podatnik odliczył z tytułu tego zakupu w 2006 r.

W związku z tym w pierwszym okresie rozliczeniowym 2007 roku urząd miasta podwyższy kwotę podatku naliczonego do odliczenia od podatku należnego o kwotę 55 zł (110 zł – 55 zł).

Zofia Kowalewska

Zapisz się na newsletter

Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.