Po 1 kwietnia 2007 r. pracownice w ciąży mają w Wielkiej Brytanii prawo do 52-tygodniowego urlopu macierzyńskiego. Dzieli się on na urlop zwyczajny (26 tygodni) i dodatkowy (26 tygodni). Przez 39 tygodni urlopu pracownica otrzymuje specjalne świadczenia (Statutory Maternity Pay - SMP). Warunkiem jego uzyskania jest zatrudnienie u jednego pracodawcy co najmniej przez 6,5 miesięcy i średnie zarobki w wysokości 87 funtów tygodniowo (bez opodatkowania). Należność wypłacana jest w wysokości 90 proc. średniej pensji przez pierwszych sześć tygodni, a następnie obowiązuje jednolita stawka (niecałe 113 funtów tygodniowo) na resztę płatnego urlopu. Jeśli ta pierwsza wartość jest mniejsza od jednolitej stawki, wtedy na cały okres 37 tygodni obowiązuje wyższa kwota. Podatek i ubezpieczenie społeczne pokrywane są z SMP. Koszty ponosi pracodawca, ale są one w większości lub w całości refundowane przez rząd.
Jeśli nie urlop, to dodatek
Kobiety, które nie kwalifikują się do otrzymywania wynagrodzenia z SMP, mogą ubiegać się o dodatek macierzyński (Maternity Allowance - MA), za który płaci bezpośrednio agencja rządowa Jobcentre Plus. Warunkiem jest zatrudnienie w firmie lub samozatrudnienie wraz z opłacaniem składek na ubezpieczenie społeczne Class 2 National Insurance Contributions (NIC). Dodatek należy się też wtedy, gdy ten stosunek pracy ustał niedawno. Kwota należna dodatku ustalana jest w ten sam sposób jak płatności w ramach urlopu macierzyńskiego. Urlop macierzyński i wynikające z niego prawa mogą być egzekwowane tylko wtedy, gdy pracodawca jest poinformowany o ciąży. Do przyszłej matki należy decyzja, kiedy o tym zawiadomi i kiedy dokładnie będzie chciała rozpocząć urlop. Możliwa jest zmiana terminu rozpoczęcia urlopu, ale należy o tym poinformować pracodawcę z 28-dniowym wyprzedzeniem. Jeśli jest ona nieobecna w pracy w powodów zdrowotnych związanych z ciążą, nie wcześniej niż miesiąc przed porodem, wtedy automatycznie zaczyna się już urlop macierzyński. Matki, które zdecydują się na powrót do pracy wcześniej lub później niż jest to ustalone z pracodawcą, powinny zawiadomić o tym pracodawcę z ośmiotygodniowym wyprzedzeniem, chyba że ten zgodzi się na krótszy czas.
Zabezpieczenia dla matki
Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego pracownica ma zagwarantowany przepisami powrót na to samo stanowisko. Wyjątkiem od tej zasady jest urlop trwający ponad 26 tygodni. Pracodawca nie musi wtedy utrzymywać wakatu, powinien jednak zaproponować odpowiednie dla matki stanowisko na warunkach nie gorszych niż te, które obowiązywały przed urlopem.
WAŻNE ADRESY
Więcej informacji:
www.hmrc.gov.uk, www.berr.gov.pl
NORBERT BANASIAK
norbert.banasiak@infor.pl