Jedną z organizacji, której zadaniem jest promowanie najlepszych rozwiązań służących edukacji i rozwojowi ludzi biznesu jest Stowarzyszenie Edukacji Menedżerskiej (SEM) FORUM. Jest otwarte dla wszystkich zainteresowanych rozwojem zarządzania - osób, szkół biznesu, instytucji i organizacji szkolących oraz przedsiębiorstw. Działalność Stowarzyszenia jest jednym ze sposobów podnoszenia jakości kształcenia. Dzięki podpisanemu w dniu 4 lipca 1994 r. przez 12 ośrodków i organizacji Porozumienia Szkół Biznesu na rzecz Jakości Kształcenia możliwe było uruchomienie, nieznanego dotąd w Polsce, systemu akredytacyjnego dla programów edukacji i szkolenia kadry menedżerskiej. W 2004 r. opracowano standardy jakości szkół, a w 2005 r. system certyfikacji internetowych kursów e-learningowych (www.semforum.org.pl). W rezultacie tych prac można było opracować pierwszy w Polsce rating programów MBA (rMBA).
W poszukiwaniu dobrego programu
Stowarzyszenie Edukacji Menedżerskiej Forum przy podejmowaniu decyzji o opracowaniu specjalistycznego ratingu wzięło pod uwagę wyniki badań wskazujących m.in., że 77 proc. badanych absolwentów przed wyborem programu porównuje różne oferty. Głównym celem Projektu rMBA było opracowanie środowiskowej procedury oceny jakości programów.
Prowadzone na potrzeby ratingu MBA badania wskazały duże zróżnicowanie programów. Odmienne są nie tylko zestawy przedmiotów, instytucje partnerskie (są programy prowadzone we współpracy z partnerami zagranicznymi i tylko przez polskie instytucje), sposoby rekrutacji i organizacji zajęć. Programy różnią się także cenami - od 5 tys. do 61 tys. zł, czasem trwania - od 200 do ponad 800 godzin zajęć, od 2 do 6 semestrów, innym czasem funkcjonowania na rynku - od niespełna roku do 16 lat, liczbą edycji - od 1 do 26.
- Są programy MBA prowadzone wyłącznie po polsku, ale też takie, które są prowadzone tylko w języku obcym, głównie po angielsku - mówi dr Barbara Minkiewicz z SEM Forum. - Są programy, które kończą się przygotowaniem i obroną pracy lub projektu. I takie, do zaliczenia których wystarcza zdanie przewidzianych programem przedmiotów.
Są programy o ogólnym profilu i specjalistyczne. Tych drugich na naszym rynku jest 10. Najlepsze programy to oczywiście te, które znalazły się w klasie mistrzowskiej ratingu (w którym wzięło udział 39 na 47 istniejących programów). Warto zaznaczyć, że różnice w tej klasie i w klasach pozostałych między programami były niewielkie, m.in. dlatego zdecydowaliśmy, że na tym etapie budowania procedury oceny jakości programów przygotujemy rating, nie ranking programów - dodaje Barbara Minkiewicz.
Mimo że rating programów MBA jest wskazaniem wartościowym, ważne jest pytanie o uniwersalną i niezwiązaną z typem żadnej szkoły jakość produktu, jakim jest MBA. Słowem można zadać pytanie: jakimi elementami charakteryzują się dobre studia MBA?
- Niezależnie od swojego profilu przedmiotowego, np. MBA ogólny czy też dla lekarzy lub dla inżynierów, dobry program MBA to nie tradycyjna szkoła, w której centralną postacią jest przekazujący określone fragmenty wiedzy nauczyciel (jeden kierunek przekazywania wiedzy) - mówi profesor Stefan Kwiatkowski, przewodniczący Komisji Akredytacyjnej Stowarzyszenia Edukacji Menedżerskiej (SEM) Forum. - Taki dobry program oparty jest na założeniu, że już posiadający bogatą wiedzę uczestnicy będą budować pod przewodnictwem (a nie kierownictwem) swoich starszych i bardziej doświadczonych kolegów nową wiedzę, powstającą z ciągłej wymiany informacji i doświadczeń zdobytych przed przystąpieniem do uczestnictwa w programie. MBA ma uświadomić uczestnikom, że nawet największy dzisiejszy sukces osobisty nie jest jeszcze w biznesie kluczem do nieprzerwanego pasma sukcesów w przyszłości. Ma im także uświadomić znaczenie kapitału intelektualnego (ludzkiego oraz organizacyjnego, a szczególnie sieci osobistych powiązań), na bazie którego budowany może być przyszły sukces dzisiejszego uczestnika programu. Dobry program MBA, w którym uczestniczą doświadczeni przedsiębiorcy, ma im otworzyć oczy i uszy na ryzyko nowych przedsięwzięć oraz na osobistą, strategiczną przewagę, posiadającą swoje korzenie w nowych znajomościach i przyjaźniach.
Zdaniem profesora Stefana Kwiatkowskiego, ważne staje się też pytanie o źródła potrzeby ustawicznego kształcenia się. Można do nich zaliczyć m.in.:
l gwałtownie rozwijającą się technikę, która wymaga nowych umiejętności,
l globalizację życia i pracy skutkującą nowymi zagrożeniami konkurencji, przemianami demograficznymi, a zwłaszcza starzeniem się ludzi,
l szybkie zmiany w zapotrzebowaniu na konkretne produkty i usługi,
l rosnącą rolę głębokiej wiedzy ekonomicznej i wiedzy z zakresu zarządzania umożliwiającej czynne uczestnictwo w życiu publicznym,
l zwykłą chęć rozumienia otaczającego nas świata.
Tomasz Kozłowski
SŁOWNIK
Master of Business Administration, MBA (pol. Magisterskie Studia Menedżerskie) - dwuletnie studia podyplomowe (często wymaga się tu ponadto posiadania określonego doświadczenia zawodowego), najczęściej zaoczne, które po raz pierwszy zaczęły być organizowane w USA na początku lat pięćdziesiątych XX w. (chociaż pierwsze próby kształcenia specjalistów w zarządzaniu specjalnie dla potrzeb przedsiębiorstw pojawiły się już wraz z powstaniem pierwszej amerykańskiej szkoły biznesu w 1881 r., którą była Wharton School of the University of Pennsylvania, na kontynencie europejskim jej odpowiednikiem była École des Hautes Études Commerciales założona przez Paryską Izbę Przemysłowo-Handlową również w 1881 r.), w Polsce programy tego typu pojawiły się na początku lat dziewięćdziesiątych XX w.
W kursach MBA bardzo dużą wagę przykłada się do umiejętności praktycznych, dlatego też nie brakuje tu podstawowych informacji na temat ekonomii i analizy ilościowej, ale są także zajęcia z umiejętności prowadzenia negocjacji i prezentowania zdolności decyzyjnych.
Program studiów jest bardzo szeroki i obejmuje m.in. takie dziedziny jak: księgowość, finanse, marketing, zarządzanie przedsiębiorstwem i korzystanie z systemów informacji, prawo, oraz tzw. human resources czyli zarządzanie zasobami ludzkimi.
Studia tego rodzaju trwają w USA od 2 do 3 lat, w Europie jest to okres od roku do 2 lat (w Polsce zazwyczaj 2 lata).
Można wyróżnić kursy MBA:
- podstawowe, executives (dla zawodowych menedżerów)
- global executives (dla menedżerów pracujących w instytucjach międzynarodowych)
- tematyczne, skierowane do kadry menedżerskiej o określonej specjalizacji (np. finansiści, HR, IT i in.)
Źródło: Wikipedia