Przypomnijmy, że nie wszyscy podatnicy VAT mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego. Nie mogą z niego korzystać m.in. podatnicy świadczący usługi doradztwa (art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o VAT), w tym usługi doradztwa podatkowego.
W przeszłości organy podatkowe twierdziły na tej podstawie, że podatnicy prowadzący księgi i ewidencje podatkowe lub sporządzający zeznania i deklaracje podatkowe w ramach kompleksowych usług rachunkowo-księgowych nie mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego. Sądy administracyjne stanowisko to jednak wówczas odrzuciły. Jak czytamy w wyroku WSA w Gdańsku z 28 marca 2012 r. (sygn. akt I SA/Gd 175/12):
(...) prawo do skorzystania ze zwolnienia (...) od podatku od towarów i usług regulowanego przepisem art. 113 ust. 1 ustawy o VAT służy podatnikowi, który świadczy kompleksowe usługi rachunkowo-księgowe, o ile nie świadczy przy tym usług doradztwa.
Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016
Z kolei w wyroku NSA z 20 czerwca 2013 r. (sygn. I FSK 1094/12) czytamy, że:
Sąd I instancji odnosząc się do rozpoznawanej sprawy, prawidłowo skonkludował, że samych usług księgowych, nawet kompleksowych, nie można utożsamiać ze świadczeniem usług doradztwa. Posiadanie określonej wiedzy pozwalającej na prowadzenie tych usług nie jest równoznaczne z przyjęciem, że osoba je świadcząca udziela porady, wskazuje sposób postępowania w sprawie. Prowadzenie ksiąg rachunkowych i sporządzanie deklaracji podatkowych musi bowiem łączyć się z kwalifikowaniem dokumentów księgowych do ujęcia ich w tych księgach.
Spowodowało to zmianę stanowiska organów podatkowych, które przyjęły to zajmowane przez sądy administracyjne (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 18 marca 2014 r., sygn. ILPP5/443-20/14-2/PG, czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 30 lipca 2014 r., sygn. IPPP2/443-530/14-2/KOM).
W ostatnim czasie pojawiły się jednak sygnały, że Ministerstwo Finansów zmieniło zdanie w omawianej kwestii. Jako przyczynę MF wskazuje uwolnienie z dniem 10 sierpnia 2014 r. dostępu do wykonywania czynności polegających na prowadzeniu ksiąg i ewidencji podatkowych oraz sporządzania zeznań i deklaracji podatkowych. Argument ten jest o tyle dziwny, że czynności te także przed 10 sierpnia 2014 r. były zaliczane do czynności doradztwa podatkowego (art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o doradztwie podatkowym w brzmieniu obowiązującym do 9 sierpnia 2014 r.). W tej sytuacji „uwolnienie dostępu do wykonywania tych czynności” trudno uznać za zdarzenie uzasadniające zmianę stanowiska w kwestii prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego przez biura rachunkowe. W konsekwencji trudno uznać, aby na tej podstawie można było pozbawić prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego podatników prowadzących księgi i ewidencje podatkowe lub sporządzających zeznania i deklaracje podatkowe w ramach kompleksowych usług rachunkowo-księgowych. Nie zmienia to jednak faktu, że na dzień dzisiejszy – ze względu na stanowisko MF – korzystanie ze zwolnienia podmiotowego przez biura rachunkowe stało się ryzykowne.
Biura rachunkowe mogą wrócić do zwolnienia podmiotowego z VAT
Na zakończenie należy wskazać, że wątpliwości te nie dotyczą podatników prowadzących biura rachunkowe, którzy czynności doradztwa podatkowego wykonują w ramach odrębnych zleceń (a nie w ramach kompleksowej obsługi klienta w zakresie świadczonych usług rachunkowo-księgowych). Podatnicy wykonujący czynności doradztwa w ramach odrębnych zleceń (np. sporządzający zeznania PIT osobom prywatnym) świadczą usługi w zakresie doradztwa, a w konsekwencji nie mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego.
Biuletyn Głównego Księgowego - wersja internetowa
PODSTAWA PRAWNA:
● art. 113 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 1662
● art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym – j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 41, poz. 213; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 768
Tomasz Krywan
prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor licznych publikacji z dziedziny podatków
Jeżeli w tym artykule nie znalazłeś rozwiązania swojego problemu – napisz redakcja2@inforfk.pl
Podyskutuj o tym na naszym FORUM