Kontrola biur rachunkowych w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy - Infor.pl

REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola biur rachunkowych w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy

Kontrola biur rachunkowych w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy
Kontrola biur rachunkowych w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy

REKLAMA

REKLAMA

Kontrola biur rachunkowych - przeciwdziałanie praniu pieniędzy. Biura rachunkowe podlegają kontroli wykonywania obowiązków w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Zasady tej kontroli są określone w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (dalej u.p.p.p. lub ustawa).

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy. Czym jest AML?

AML, to angielski skrót wyrażenia Anti Money Laundering (co oznacza w języku polskim: Przeciwdziałanie Praniu Pieniędzy). W polskim prawie przepisy dotyczące tego zagadnienia znajdują się w ustawie z 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (tekst jednolity: Dz.U. 2020 poz. 971, ostatnia zmiana: Dz.U. 2021 poz. 815).

REKLAMA

Autopromocja

Podmioty uprawnione do kontroli

Kontrolę sprawuje jako podmiot wiodący Generalny Inspektor (art. 130 ust. 1 u.p.p.p.). W odniesieniu do określonych instytucji obowiązanych kontrolę sprawują także inne podmioty. Kontrola sprawowana przez te inne podmioty jest koordynowana przez Generalnego Inspektora (art. 132 u.p.p.p.). Kontrola jest przeprowadzana na podstawie rocznych planów kontroli. Zawierają one w szczególności wykaz podmiotów podlegających kontroli, zakres kontroli oraz uzasadnienie jej przeprowadzenia (art. 131 ust. 1 u.p.p.p.).

INFORLEX Biuro Rachunkowe Wszystko o zmianach w prawie i podatkach Tylko teraz z 50% rabatem Sprawdź >>

Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli

Kontrolę przeprowadza co najmniej dwóch pracowników komórki organizacyjnej, wyodrębnionej w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych, upoważnionych przez Generalnego Inspektora. Upoważnienie jest udzielane w formie pisemnej. Zawiera ono:

1) podstawę prawną do przeprowadzenia kontroli,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) oznaczenie organu przeprowadzającego kontrolę,

3) datę i miejsce wystawienia upoważnienia,

4) imię i nazwisko kontrolera oraz numer jego legitymacji służbowej,

5) oznaczenie kontrolowanej instytucji obowiązanej,

6) miejsce przeprowadzenia kontroli,

7) przedmiot oraz zakres kontroli,

8) datę rozpoczęcia kontroli oraz przewidywany czas jej trwania,

9) podpis osoby udzielającej upoważnienia,

10) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanej instytucji obowiązanej (art. 133 ust. 2 u.p.p.p.).

Czynności kontrolnych dokonuje kontroler po okazaniu legitymacji służbowej i wspomnianego wyżej upoważnienia (art. 134 ust. 1 u.p.p.p.). Wzór legitymacji służbowej kontrolera oraz tryb jej wydawania i wymiany określa rozporządzenie Ministra Finansów z 27 czerwca 2018 r. w sprawie legitymacji służbowej kontrolera przeprowadzającego kontrolę w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Uprawnienia i obowiązki kontrolera

Kontrola dokonywana jest co do zasady w dniach i godzinach pracy kontrolowanej instytucji obowiązanej (art. 135 ust. 1 u.p.p.p.). Wyjątek od tej reguły stanowi sytuacja dokonywania kontroli w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa lub przestępstwa skarbowego. Czynności kontrolne mogą być wówczas podejmowane w dniach wolnych od pracy lub poza godzinami pracy kontrolowanej instytucji obowiązanej. Warunkiem jest jednak uprzednie poinformowanie o tym osoby upoważnionej do reprezentowania kontrolowanej instytucji obowiązanej (art. 135 ust. 2 u.p.p.p.).

Kontroler dokonuje czynności kontrolnych w miejscu prowadzenia działalności przez kontrolowaną instytucję obowiązaną oraz w każdym innym miejscu związanym z prowadzoną przez nią działalnością (art. 135 ust. 1 u.p.p.p.). Poszczególne czynności kontrolne mogą być jednak podejmowane poza tym miejscem, w szczególności w lokalu komórki organizacyjnej wyodrębnionej w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Odstępstwo od powyższej zasady uzasadnione może być charakterem czynności. Czynności mogą być podejmowane także w lokalu komórki organizacyjnej, jeśli może się to przyczynić do szybszego i skuteczniejszego przeprowadzenia kontroli (art. 135 ust. 3 u.p.p.p.).

Kontroler uprawniony jest do swobodnego poruszania się w miejscach i pomieszczeniach objętych kontrolą, nie musi uzyskiwać przepustki i nie podlega rewizji osobistej. Szczegółowy zakres uprawnień kontrolera wynika z przedmiotu kontroli (art. 136 ust. 1 u.p.p.p.). Zasadą jest dokonywanie czynności kontrolnych w obecności osoby upoważnionej przez kontrolowaną instytucję obowiązaną. Wyjątek stanowi przeprowadzanie czynności kontrolnych w sposób, o którym mowa w art. 135 ust. 3 ustawy (art. 136 ust. 2 u.p.p.p.). Ustawa określa również uprawnienia kontrolera w okresie pomiędzy zakończeniem czynności kontrolnych a podpisaniem protokołu kontroli. W tym czasie kontroler może zwrócić się do kontrolowanej instytucji obowiązanej o złożenie w wyznaczonym terminie dodatkowych dokumentów oraz pisemnych wyjaśnień w zakresie objętym kontrolą. Protokół kontroli powinien być doręczony kontrolowanej instytucji obowiązanej w terminie 30 dni od dnia zakończenia kontroli. Do terminu tego nie wlicza się jednak okresu od dnia wysłania pisemnych wyjaśnień do dnia otrzymania przez kontrolera dodatkowych wyjaśnień lub dokumentów (art. 136 ust. 3 u.p.p.p.).

Pierwsze czynności kontrolne, takie jak: przyjęcie informacji, wyjaśnień, przeprowadzenie przesłuchań, powinny być poprzedzone wykonaniem przez kontrolera obowiązku informacyjnego. Krąg podmiotowy adresatów takich informacji został określony następująco:

1) osoba upoważniona przez kontrolowaną instytucję obowiązaną,

2) pracownicy kontrolowanej instytucji obowiązanej,

3) inne osoby wykonujące pracę na rzecz kontrolowanej instytucji obowiązanej na innej podstawie niż stosunek pracy.

Zakres przedmiotowy tego obowiązku sprowadza się zaś do poinformowania o prawach i obowiązkach tych osób, pouczenia o skutkach prawnych utrudniania lub uniemożliwiania przeprowadzenia czynności kontrolnych oraz odpowiedzialności za złożenie nieprawdziwych wyjaśnień lub zatajenie prawdy (art. 138 u.p.p.p.).

Składający wyjaśnienia może odmówić odpowiedzi, gdy odpowiedź mogłaby narazić na odpowiedzialność karną lub bezpośrednią szkodę majątkową jego samego lub jego małżonka, wstępnych, zstępnych i rodzeństwa, jego powinowatych pierwszego stopnia, jak również osób pozostających z nim w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli (art. 138 u.p.p.p. w zw. z art. 83 § 1 k.p.a.).

Obowiązki kontrolowanego biura rachunkowego

Kontrolowane biuro rachunkowe musi spełnić szereg obowiązków w stosunku do kontrolera. Ogólnie obowiązki te zostały określone jako zapewnienie kontrolerowi warunków i środków niezbędnych do sprawnego przeprowadzenia kontroli. Ustawa uszczegółowiła te obowiązki. Stosownie do powyższego biuro rachunkowe ma:

1) przedstawić w wyznaczonym terminie żądane dokumenty i materiały,

2) zapewnić terminowe udzielanie informacji,

3) udostępnić w niezbędnym zakresie środki łączności, a także inne urządzenia techniczne,

4) umożliwić sporządzanie kopii, filmowanie, fotografowanie, dokonywanie nagrań dźwiękowych,

5) przedłożyć urzędowe tłumaczenia na język polski sporządzonych w języku obcym dokumentów mających znaczenie dla kontroli (art. 137 ust. 1 u.p.p.p.).

Koszty wykonania tych obowiązków ponosi kontrolowana instytucja obowiązana (art. 137 ust. 2 u.p.p.p.).

Kontroler może korzystać z pomocy policji w razie utrudniania lub uniemożliwiania przeprowadzenia kontroli (art. 137 ust. 3 u.p.p.p.). W związku z wykonywaniem czynności kontrolnych, kontroler korzysta z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych (art. 137 ust. 4 u.p.p.p.).

Biuro rachunkowe sporządza na potrzeby kontroli informacje pisemne. Są one podpisywane przez osoby upoważnione do ich sporządzenia, które też mają kompetencję do potwierdzania za zgodność z oryginałem kopii dokumentów. Odmowę podpisu kontroler odnotowuje stosowną adnotacją w protokole przekazania materiałów (art. 139 ust. 1 i 2 u.p.p.p.).

Odebranie ustnych wyjaśnień przez kontrolera wymaga sporządzenia protokołu. Kontroler i osoba składająca ustne wyjaśnienia podpisują protokół, parafując też każdą jego stronę. Odmowę podpisu przez osobę składającą ustne wyjaśnienia, kontroler odnotowuje w protokole, wskazując przyczynę odmowy. Protokół sporządzany jest w dwóch egzemplarzach. Jeden z nich otrzymuje instytucja obowiązana (art. 140 ust. 1 i 2 u.p.p.p.).

Ustnie udzielane wyjaśnienia mogą być także utrwalane przy wykorzystaniu urządzenia rejestrującego. Kontroler zobligowany jest w takim przypadku uprzednio poinformować o tym osobę składającą wyjaśnienia. Nie stosuje się w takim przypadku przepisów dotyczących sporządzania protokołu. W czynnościach ma prawo uczestniczyć osoba upoważniona do reprezentowania kontrolowanej instytucji obowiązanej (art. 140 ust. 3 u.p.p.p.). Kontroler przekazuje kontrolowanej instytucji obowiązanej, na nośniku elektronicznym, kopię ustnych wyjaśnień utrwalonych za pomocą urządzenia rejestrującego, za pisemnym poświadczeniem otrzymania takiej kopii. Poświadczenia udziela instytucja obowiązana lub osoba przez nią upoważniona (art. 140 ust. 4 u.p.p.p.).

Protokół kontroli

Z przeprowadzonej kontroli sporządzany jest protokół kontroli w dwóch, jednobrzmiących, egzemplarzach.

Protokół kontroli powinien zawierać:

1) nazwę i adres kontrolowanej jednostki obowiązanej,

2) imiona i nazwiska oraz stanowiska służbowe kontrolerów,

3) datę upoważnienia do przeprowadzenia kontroli oraz wzmianki o jego zmianach,

4) określenie przedmiotowego zakresu kontroli,

5) określenie dnia rozpoczęcia i zakończenia kontroli,

6) imiona i nazwiska oraz stanowiska służbowe osób składających oświadczenia i udzielających informacji, wyjaśnień oraz składających zeznania w trakcie przeprowadzania kontroli,

7) opis wykonanych czynności kontrolnych, ustaleń faktycznych oraz opis stwierdzonych nieprawidłowości i ich zakres oraz osoby odpowiedzialne za te nieprawidłowości,

8) opis załączników, z podaniem nazwy każdego z nich,

9) pouczenie podmiotu kontrolowanego o przysługującym prawie zgłoszenia zastrzeżeń do protokołu,

10) określenie miejsca i dnia sporządzenia protokołu kontroli (art. 141 ust. 2 u.p.p.p.).

Instytucja obowiązana otrzymuje protokół w terminie 30 dni od dnia zakończenia kontroli.

Protokół doręczany jest bezpośrednio lub za pokwitowaniem przez operatora pocztowego (art. 141 ust. 3 u.p.p.p.). Protokół jest podpisywany przez kontrolera i osobę upoważnioną do reprezentowania biura rachunkowego (art. 141 ust. 4 u.p.p.p.). Ten ostatni podmiot parafuje ponadto każdą stronę jednego z otrzymanych egzemplarzy protokołu kontroli, po czym przekazuje ten egzemplarz Generalnemu Inspektorowi w terminie 14 dni od doręczenia protokołu kontroli (art. 141 ust. 5 u.p.p.p.). W razie odmowy podpisania protokołu kontroli, kontroler umieszcza na egzemplarzu, który otrzymał Generalny Inspektor, stosowną wzmiankę. Odmowa podpisu nie zwalnia instytucji obowiązanej z wykonania zaleceń pokontrolnych (art. 141 ust. 6 u.p.p.p.).

Po otrzymaniu protokołu kontroli biuro rachunkowe ma 14 dni na zgłoszenie ewentualnych zastrzeżeń do protokołu. Zastrzeżenia zgłasza się do Generalnego Inspektora (art. 141 ust. 7 u.p.p.p.), który je rozpatruje w terminie 30 dni od dnia ich otrzymania. W przypadku uwzględnienia zastrzeżeń, Generalny Inspektor dokonuje zmiany protokołu kontroli w niezbędnym zakresie w formie pisemnego aneksu. Aneks doręcza się instytucji obowiązanej w terminie 30 dni od dnia otrzymania zastrzeżeń. W takim samym terminie Generalny Inspektor doręcza instytucji pisemne stanowisko w sprawie nieuwzględnienia zastrzeżeń (art. 141 ust. 8 u.p.p.p.).

W razie zaistnienia oczywistych omyłek pisarskich lub rachunkowych, kontroler prostuje, parafując sprostowania. O sprostowaniu Generalny Inspektor informuje pisemnie kontrolowaną instytucję obowiązaną (art. 141 ust. 9 u.p.p.p.).

Ustawa przewiduje sytuację, w której protokołu kontroli się nie sporządza. Stanie się tak wobec odstąpienia przez Generalnego Inspektora od dalszego przeprowadzania czynności kontrolnych. Należy jednak wówczas poinformować o tym na piśmie kontrolowane biuro rachunkowe (art. 143 u.p.p.p.).

Wystąpienie pokontrolne

Kontroler sporządza wystąpienie pokontrolne Generalnego Inspektora w terminie 30 dni i doręcza je kontrolowanemu biuru rachunkowemu. Termin ten liczony jest od dnia doręczenia mu:

● protokołu kontroli albo

● stanowiska dotyczącego zastrzeżeń instytucji do protokołu kontroli (art. 142 ust. 1 u.p.p.p.).

Wystąpienie pokontrolne zawiera:

1) ocenę działalności instytucji obowiązanej w zakresie objętym kontrolą,

2) zwięzły opis ustaleń kontroli, a w przypadku ustalenia nieprawidłowości - wskazanie przepisów prawa, które zostały naruszone,

3) zalecenia pokontrolne ze wskazaniem sposobu i terminu usunięcia ustalonych nieprawidłowości (art. 142 ust. 3 u.p.p.p.).

Biuro rachunkowe przesyła Generalnemu Inspektorowi informacje o sposobie realizacji zaleceń pokontrolnych lub o stanie ich realizacji. W tym ostatnim przypadku wskazuje także ostateczny termin ich wykonania. Informacje w tym zakresie powinny być przekazane w terminie 30 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego (art. 142 ust. 4 u.p.p.p.). Przed upływem terminu do wykonania zaleceń pokontrolnych instytucja może zwrócić się do Generalnego Inspektora o zmianę terminu wykonania zaleceń (art. 142 ust. 5 u.p.p.p.).

Adam Sroga

Artykuł jest fragmentem publikacji „Przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Obowiązki biur rachunkowych

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Biura rachunkowe
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowy INFORLEX, czyli fachowa wiedza i nowoczesna funkcjonalność

INFOR prezentuje najnowszą odsłonę INFORLEX, fachowej bazy wiedzy dla specjalistów z firm i biur rachunkowych oraz sektora publicznego. Autorzy postawili na nowoczesny design, intuicyjną obsługę i pomocne dla użytkowników funkcjonalności.

AI (sztuczna inteligencja) już teraz automatyzuje branżę księgową. Jak?

Dynamiczny rozwój sztucznej inteligencji (AI) ma bardzo duży wpływ również na księgowość. Automatyzacja procesów finansowych staje się nieodzownym elementem zarówno w biurach księgowych, jak i w samych firmach będących ich klientami, niezależnie od wielkości. Dzięki AI możliwe stało się nie tylko zautomatyzowanie rutynowych zadań, ale również wsparcie księgowych w bardziej zaawansowanych analizach, redukcja błędów oraz optymalizacja kosztów operacyjnych.

Międzynarodowy Kongres Biur Rachunkowych 2024: Kluczowe Wydarzenie Branży Księgowej w Targach Kielce

Już po raz piaty Targi Kielce będą gospodarzem Międzynarodowego Kongresu Biur Rachunkowych, jednego z najważniejszych spotkań dla branży księgowej w Polsce. Wydarzenie trwające od 26 do 27 września co roku przyciąga właścicieli biur rachunkowych, doradców podatkowych, księgowych i ekspertów, którzy mają okazję uczestniczyć w prelekcjach, panelach dyskusyjnych i warsztatach poświęconych najnowszym wyzwaniom branży.

Ochrona sygnalistów w biurze rachunkowym od 25 września 2024 r. Nowe procedury i obowiązki bez względu na liczbę pracowników?

Ustawa o ochronie sygnalistów z dnia 14 czerwca 2024 r.(Dz.U. z 2024 r., poz. 928) zacznie obowiązywać już 25 września tego roku. Biura rachunkowe i inne podmioty, których dotyczy ustawa mają więc niewiele czasu na zapoznanie się z przepisami i wdrożenie wynikających z nich procedur. Co koniecznie trzeba wiedzieć?

REKLAMA

Szybka ścieżka do tytułu CGMA. Studia MBA na Wydziale Zarządzania UŁ - jedyne w Polsce z akredytacją AICPA & CIMA

Studia MBA na Wydziale Zarządzania UŁ od lipca 2024 roku zyskują nową, prestiżową międzynarodową akredytację z zakresu biznesu, rachunkowości i finansów. Program studiów MBA jako pierwszy w Polsce został uznany za zgodny z wymaganiami AICPA & CIMA światowego lidera w dziedzinie rachunkowości publicznej i zarządczej. Są to pierwsze studia MBA w Polsce, które uzyskały tę akredytację. 

Zakładanie firmy. Kiedy warto skorzystać z pomocy księgowego?

Codziennie w Polsce powstaje około 1000 nowych firm, a wielu początkujących przedsiębiorców wybiera jako formę prawną jednoosobową działalność gospodarczą. Rejestracja takiej firmy wymaga przesłania wniosku elektronicznego do CEIDG, jednak już na tym etapie mogą pojawić się liczne wątpliwości, dotyczące na przykład wyboru odpowiedniego kodu PKD czy formy opodatkowania. Czasem trudno je rozstrzygnąć bez pomocy eksperta księgowego.

Międzynarodowy Kongres Biur Rachunkowych: Eksperci i Innowacje w Targach Kielce

Jedno z najważniejszych wydarzeń w branży księgowej i finansowej już 22 i 23 września w Targach Kielce! Kongres organizowany pod patronatem Stowarzyszenia Księgowych w Polsce gromadzi wybitnych ekspertów i liderów rynku, oferując niepowtarzalną okazję do wymiany doświadczeń, zdobywania wiedzy oraz nawiązywania cennych kontaktów biznesowych.

Bezpłatne webinarium: USTAWA AML a obowiązki biur rachunkowych

USTAWA AML a obowiązki biur rachunkowych. ZAPRASZAMY na BEZPŁATNE WEBINARIUM 13.06.2024; godzina: 11:00.

REKLAMA

Comarch Apfino zautomatyzował procesy AML oszczędzając czas biurom rachunkowym

Biura rachunkowe muszą sprostać ważnym obowiązkom związanym z regulacjami ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (tzw. AML). Na infor.pl można znaleźć poświęconą temu sekcję edukacyjną z testem, który pomoże sprawdzić wiedzę. Partnerem akcji jest Apfino.pl proponująca rozwiązanie AML dla biur rachunkowych.

Prowadzisz lub pracujesz w biurze rachunkowym? Podziel się swoją opinią na temat raportowania AML

Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu (w skrócie AML) nakłada na biura rachunkowe wiele obowiązków. Zapraszamy do udziału w sondzie i wypowiedzenie się na temat procedury AML z punktu widzenia pracownika lub właściciela biura rachunkowego.

REKLAMA