Kasa fiskalna w biurze rachunkowym - zwolnienie

Kasa fiskalna w biurze rachunkowym

Świadcząc usługi księgowe (polegające m.in. na prowadzeniu ksiąg podatkowych, rejestrów VAT oraz innych ewidencji do celów podatkowych) na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych biuro rachunkowe może korzystać ze zwolnienia podmiotowego z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej sprzedaży wskazanych usług ze względu na nieprzekroczenie w poprzednim roku podatkowym kwoty obrotu zrealizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w wysokości 20 000 zł. Tak uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 22 lutego 2021 r., nr 0112-KDIL3.4012.705.2020.1.LS.

Kasa fiskalna przy świadczeniu usług na rzecz osób fizycznych

Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy o VAT (dalej także "ustawa"). Obowiązek ten dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Przy czym, na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 111 ust. 8 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa.

Zwolnienia od obowiązku posiadania kasy fiskalnej

W stanie prawnym od 1 stycznia 2019 r. obowiązują przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2018 r., poz. 2519, z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem.

Regulacje zawarte w powołanym rozporządzeniu przewidują zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących ze względu na rodzaj prowadzonej działalności – ze względu na wysokość obrotu – do określonej tym przepisem wysokości obrotów (zwolnienie podmiotowe) oraz zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia (zwolnienie przedmiotowe).

Według § 3 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2021 r.:

1) podatników, u których obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20.000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20.000 zł.

2) podatników rozpoczynających po dniu 31 grudnia 2018 r. dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli przewidywany przez podatnika obrót z tego tytułu nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w danym roku podatkowym, kwoty 20.000 zł.

Zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia, zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie stosuje się do podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym byli obowiązani do ewidencjonowania lub przestali spełniać warunki do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania.

Jak stanowi § 5 ust. 1 rozporządzenia, w przypadku podatników korzystających ze zwolnienia, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1, zwolnienie to traci moc po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył obrót realizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w kwocie 20.000 zł.

Z kolei stosownie do § 5 ust. 2 rozporządzenia, w przypadku podatników korzystających ze zwolnienia, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 2, zwolnienie to traci moc po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył obrót z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności, w kwocie 20.000 zł.

Powyższe zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej ma charakter podmiotowy, tj. dotyczy podmiotu.

Natomiast w myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2021 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

Zgodnie z § 2 ust. 2 rozporządzenia, w odniesieniu do niektórych czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się zgodnie z warunkami określonymi w tym załączniku.

Powyższe zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej jest zwolnieniem przedmiotowym, tj. dotyczy przedmiotu działalności.

Jak już wcześniej wspomniano – w kwestii prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej – ustawodawca przewidział zwolnienia podmiotowe (§ 3 rozporządzenia), jak i przedmiotowe (§ 2 rozporządzenia) z tego obowiązku. Należy jednak zauważyć, że wykonywanie przez podatnika czynności wymienionych w § 4 rozporządzenia wyklucza możliwość zastosowania przez niego zwolnień określonych w § 2 i § 3 rozporządzenia. Zatem bezwzględnemu obowiązkowi ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, niezależnie od przysługującego podatnikowi zwolnienia od tego obowiązku na podstawie § 2 i § 3 powołanego rozporządzenia, podlegają czynności wymienione w § 4 rozporządzenia, dokonywane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

I tak, w myśl § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia – zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3, nie stosuje się w przypadku świadczenia usług:

1. przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyłączeniem przewozów wymienionych w poz. 15 i 16 załącznika do rozporządzenia,
2. przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami,
3. naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów (w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania),
4. w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,
5. w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów,
6. w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby wymienione w poz. 48 załącznika do rozporządzenia,
7. prawniczych, z wyłączeniem usług określonych w poz. 27 załącznika do rozporządzenia,
8. doradztwa podatkowego,
9. związanych z wyżywieniem (PKWiU ex 56.10, PKWiU 52.21, PKWiU 56.29, PKWiU ex 56.30), wyłącznie:
   • świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz
   • usług przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering),
10. fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych,
11. kulturalnych i rozrywkowych - wyłącznie w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe,
12. związanych z rozrywką i rekreacją - wyłącznie w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne.

Usługi doradztwa podatkowego a kasa fiskalna

Wyłączeniem ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej objęte zostały usługi doradztwa podatkowego (§ 4 pkt 2. lit. h rozporządzenia). Zaznaczyć należy, że wyłączenia te dotyczą czynności, a nie przedstawicieli zawodu.

Termin „doradztwo” obejmować może szereg usług doradczych, np. podatkowe, gospodarcze, czy finansowe. Odwołując się do wykładni językowej, zgodnie z definicją zawartą w internetowym Słowniku Języka Polskiego PWN, pod pojęciem „doradcy” należy rozumieć tego, „kto udziela porad”. Natomiast „doradzać”, w myśl powołanego wyżej Słownika Języka Polskiego PWN, oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Na podobny kierunek wskazuje również potoczne rozumienie tego terminu, zgodnie z którym „doradztwo” to udzielanie porad, opinii i wyjaśnień. Tak więc doradztwo jest udzielaniem fachowych opinii, porad, np. ekonomicznych, czy finansowych.

Jednym z rodzajów doradztwa jest doradztwo podatkowe. Zauważenia wymaga, że doradztwo podatkowe i związany z tym zawód doradcy podatkowego jest materią regulowaną ustawowo – ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 2020 r., poz. 130 z późn. zm.), dalej ustawa o doradztwie podatkowym. Dla celów określenia czynności jakie może wykonywać doradca podatkowy został określony ustawowo zakres czynności uznawanych za czynności doradztwa podatkowego. Czynności doradztwa podatkowego – zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o doradztwie podatkowym – dla celów stosowania tej ustawy obejmują zatem:

1. udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami;
2. prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie;
3. sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie;
4. reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w pkt 1.
5. wykonywanie niezależnego audytu funkcji podatkowej, o którym mowa w art. 20zo § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.).

Stosownie do art. 2 ust. 1a ustawy o doradztwie podatkowym, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do czynności wykonywanych na rzecz osób trzecich odpowiedzialnych za zaległości podatkowe oraz następców prawnych podatników, płatników lub inkasentów w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.).

Ustawa przywołując pojęcie usług w zakresie doradztwa (zakres tego pojęcia obejmuje również doradztwo podatkowe), nie odwołuje się jednak wprost do innych aktów prawnych, w tym do ustawy o doradztwie podatkowym, zatem do celów stosowania przepisu § 4 pkt 2 lit. h ww. rozporządzenia, definicją czynności doradztwa podatkowego, stworzoną na potrzeby uregulowania zawodu doradcy podatkowego, można posiłkować się jedynie pomocniczo – decydujące znaczenie ma więc w omawianym zakresie wykładnia językowa.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę wykładnię językową terminu „doradztwo” oraz potoczne rozumienie tego terminu, jak również brzmienie art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o doradztwie podatkowym, należy zauważyć, iż doradztwo podatkowe sensu stricto obejmuje czynności polegające na udzielaniu porad z zakresu podatków czy też wskazywaniu sposobu postępowania w sprawie związanej z podatkami, w tym również na opracowaniu pewnej koncepcji czy strategii, którą podmiot np. podatnik może wykorzystać w prowadzonej przez siebie działalności np. do podjęcia lub zaniechania konkretnego działania. Tym samym z katalogu czynności uznawanych za doradztwo podatkowe w rozumieniu ustawy o doradztwie podatkowym, do celów stosowania przepisu § 4 pkt 2 lit. h ww. rozporządzenia, za czynności o charakterze doradczym powinny zostać uznane tylko czynności polegające na udzielaniu takim podmiotom jak: podatnicy, płatnicy i inkasenci, osoby trzecie odpowiedzialne za zaległości podatkowe oraz następcy prawni podatników, płatników lub inkasentów, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami. Powyższe znajduje również potwierdzenie w uzasadnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 maja 2007 r., sygn. K 42/05.

Usługi księgowe a kasa fiskalna

Natomiast czynności polegające na prowadzeniu ksiąg i ewidencji podatkowych z istoty swej bliskie są działalności zawodowej osób uprawnionych do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, czyli czynnościom księgowym, a czynności polegające na sporządzaniu deklaracji i zeznań podatkowych mają w znacznej mierze charakter techniczny, a nie prawny, choćby z tego względu, że sporządzane są na podstawie innych dokumentów, w szczególności ksiąg rachunkowych (vide uzasadnienie ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego).

Tym samym czynności te nie stanowią doradztwa, o którym mowa w § 4 pkt 2 lit. H ww. rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, niezależnie od tego, że zostały uznane za czynności doradztwa podatkowego w rozumieniu ustawy o doradztwie podatkowym (art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 tej ustawy).

Kasa fiskalna w biurze rachunkowym - zwolnienie

Przyjrzyjmy się rozstrzygnięciu Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, zawartym w interpretacji indywidualnej z 22 lutego 2021 r., nr 0112-KDIL3.4012.705.2020.1.LS.

Z opisu sprawy rozpatrywanej przez organ skarbowy wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą – Biuro Rachunkowe i od lutego 2018 roku korzysta ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Zainteresowana w ramach działalności gospodarczej świadczy następujące usługi: kompleksowe usługi księgowe (polegające na prowadzeniu w imieniu i na rzecz podatników ksiąg podatkowych, rejestrów sprzedaży i zakupu VAT i innych ewidencji do celów podatkowych), usługi kadrowo-płacowe (naliczanie wynagrodzeń pracowników, prowadzenie akt osobowych naliczanie składek ZUS), obliczanie zaliczek na podatek dochodowy oraz sporządzanie deklaracji do ZUS i do Urzędu Skarbowego. Usługi świadczone są wyłącznie na rzecz klientów prowadzących działalność gospodarczą w ramach zawartych umów na obsługę świadczoną przez biuro rachunkowe. Okazjonalnie były również świadczone usługi polegające na sporządzeniu zeznania rocznego PIT-37 lub PIT-36 dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (od dwóch lat Wnioskodawczyni nie wykonuje żadnych usług dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej). Świadczone przez Zainteresowaną usługi zostały sklasyfikowane pod symbolem: PKWiU: 69.20.2 – usługi rachunkowo-księgowe, PKD: 69.20.Z. Wnioskodawczyni w ramach zawartych umów posiada pełnomocnictwa do składania dokumentów w imieniu klienta (UPL-1) do Urzędu Skarbowego oraz do składania dokumentów do ZUS. Posiada uprawnienia do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, (świadectwo kwalifikacyjne). Nie posiada jednak uprawnień do zawodowego wykonywania czynności doradztwa podatkowego, nie zatrudnia również osób posiadających uprawnienia doradcy podatkowego. W ramach świadczonych usług udziela wyjaśnień z zakresu obowiązków podatkowych podatnikom i płatnikom (wyłącznie klientom Biura, z którymi wiąże ją umowa o prowadzenie ksiąg podatkowych i innych ewidencji podatkowych). Nie udziela natomiast na ich zlecenie lub na ich rzecz porad ani opinii. W ramach świadczonych usług nie reprezentuje podatników, płatników w postępowaniu przed organami administracji publicznej oraz w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych. Nie świadczy usług doradztwa podatkowego. Dotychczas w żadnym z lat podatkowych Zainteresowana nie przekroczyła kwoty 20.000 zł sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Usługi te bowiem były świadczone okazjonalnie i nigdy nie stanowiły głównego ani nawet znaczącego źródła przychodu. Stosując się do błędnej wykładni przepisów obowiązujących w 12/2014 roku Wnioskodawczyni zakupiła kasę fiskalną, która została zafiskalizowana 12 stycznia 2015 r. Zainteresowana od stycznia 2015 roku prowadziła ewidencję sprzedaży przy użyciu kas fiskalnych.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczyły rezygnacji z prowadzenia ewidencji z zastosowaniem kas fiskalnych, zgodnie z interpretacją ogólną Ministra Finansów z dnia 9 kwietnia 2015 r.

Dyrektor KIS wskazał, że przepis § 4 pkt 2 lit. h rozporządzenia nie będzie miał zastosowania do świadczonych przez Wnioskodawczynię kompleksowych usług księgowych (polegających na prowadzeniu w imieniu i na rzecz podatników ksiąg podatkowych, rejestrów sprzedaży i zakupów VAT i innych ewidencji do celów podatkowych), kadrowo-płacowych (naliczanie wynagrodzeń pracowników, składek ZUS, prowadzenie akt pracowniczych, obliczanie zaliczek na podatek dochodowy) oraz sporządzania deklaracji do ZUS i do Urzędu Skarbowego. Wnioskodawczyni ponadto wskazała, że w ramach świadczonych usług nie reprezentuje podatników w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych. Zainteresowana nie świadczy usług doradztwa podatkowego. Zainteresowana okazjonalnie świadczyła usługi polegające na sporządzaniu zeznania rocznego PIT-36 lub PIT-37 dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (od dwóch lat Wnioskodawczyni nie wykonuje żadnych usług dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej).

W konsekwencji, Wnioskodawczynię świadczącą kompleksowe usługi księgowe (polegające na prowadzeniu w imieniu i na rzecz podatników ksiąg podatkowych, rejestrów sprzedaży i zakupów VAT i innych ewidencji do celów podatkowych), kadrowo-płacowych (naliczanie wynagrodzeń pracowników, składek ZUS, prowadzenie akt pracowniczych, obliczanie zaliczek na podatek dochodowy) oraz sporządzania deklaracji do ZUS i do Urzędu Skarbowego nadal obowiązują zasady ogólne, ponieważ nie świadczy usług doradczych. Oznacza to, że świadcząc usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych może ona korzystać ze zwolnienia podmiotowego z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej sprzedaży wskazanych usług ze względu na nieprzekroczenie w poprzednim roku podatkowym kwoty obrotu zrealizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w wysokości 20.000 zł.

Tym samym, jak uznał organ skarbowy, Wnioskodawczyni może w dowolnym miesiącu zrezygnować z ewidencjonowania sprzedaży ww. usług przy pomocy kasy rejestrującej.